Οδηγίες Διδασκαλίας Βιολογίας Γ ΓΕΛ 2022-2023
ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2022–2023
ΒΙΒΛΙΑ 2022-2023:
Βιολογία Τεύχος Α΄, Γ΄ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ, Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας των: Καψάλη Αθανασίου, Μπουρμπουχάκη Ιωάννη-Ευάγγελου, Περάκη Βασιλικής, Σαλαμαστράκη Στέργιου
Βιολογία Τεύχος Β΄, Γ΄ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ, Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας των: Αλέπορου-Μαρίνου Βασιλικής, Αργυροκαστρίτη Αλέξανδρου, Κομητοπούλου Αικατερίνης, Πιαλόγλου Περικλή, Σγουρίτσα Βασιλικής
Το Φωτόδεντρο έχει ανακοινώσει εναλλακτικές λύσεις για τη λειτουργικότητα των μαθησιακών εφαρμογών flash μετά την διακοπή της υποστήριξης αυτής της τεχνολογίας από την Adobe, οι οποίες είναι αναρτημένες στον σύνδεσμο: http://photodentro.edu.gr/lor/faq. Από τις προτεινόμενες λύσεις, η εγκατάσταση του φυλλομετρητή Pale Moon συνοδευόμενη από την εγκατάσταση παλαιότερης έκδοσης του Adobe Flash Player έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματική για τη λειτουργία των εφαρμογών που αναφέρονται στις παρούσες οδηγίες.
Τα προτεινόμενα πειράματα και εργαστηριακές ασκήσεις πρέπει πάντοτε να πραγματοποιούνται σε ασφαλές περιβάλλον για μαθητές/ήτριες και εκπαιδευτικούς, με τη λήψη όλων των προληπτικών μέτρων ασφάλειας και υγείας που προβλέπουν οι Εργαστηριακοί Οδηγοί. Συνιστάται οι διδάσκοντες/ουσες να συμβουλεύονται και να αξιοποιούν τις οδηγίες των κατά τόπους Ε.Κ.Φ.Ε. για γενικά θέματα ασφάλειας και υγείας του σχολικού εργαστηρίου, όπως επίσης και τις εξειδικευμένες οδηγίες που δίνονται για πειραματικές διατάξεις και χρησιμοποιούμενα υλικά.
Η ροή διδασκαλίας των ενοτήτων της ύλης της Βιολογίας Προσανατολισμού Γ’ Γενικού Λυκείου Λυκείου, οι προτεινόμενες δραστηριότητες καθώς και οι ενδεικτικές διδακτικές ώρες ανά ενότητα περιγράφονται στον κατωτέρω πίνακα.
Από το βιβλίο: ΒΙΟΛΟΓΙΑ- ΤΕΥΧΟΣ Α΄
| των: Καψάλη Αθανασίου, Μπουρμπουχάκη Ιωάννη- Ευαγγέλου, Περάκη Βασιλικής, Σαλαμαστράκη Στέργιου | ||||
| Κεφάλαιο | Παράγραφος | Υποπαράγραφος | Παρατηρήσεις/ Δραστηριότητες | Ενδεικτικές διδακτικές ώρες |
| Κεφάλαιο 1. | 1.2 | μόνο η | Προτείνονται:
· Η εργαστηριακή άσκηση: «Μετουσίωση πρωτεϊνών» (Άσκηση 7, Οδηγού Εργαστηριακών Ασκήσεων Βιολογίας, Τεύχους Α) · Η χρήση του μαθησιακού αντικειμένου: «Μετουσίωση πρωτεϊνών» |
3 |
| Χημική σύσταση | «Μακρομόρια» | υποπαράγραφος: | ||
| του κυττάρου | «Πρωτεΐνες: | |||
| Διαδεδομένες, | ||||
| πολύπλοκες και | ||||
| εύθραυστες» | ||||
| Κεφάλαιο 2. Κύτταρο: Η θεμελιώδης μονάδα ζωής | Εισαγωγή
«Μια από τις επιδιώξεις των φυσικών επιστημών . . . προϋπήρξαν των ευκαρυωτικών» |
2 | ||
| 2.3
«Μια περιήγηση στο εσωτερικό του κυττάρου» |
μόνο οι υποπαράγραφοι:
-«Πυρήνας» |
Προτείνεται:
• Η εργαστηριακή άσκηση: «Παρατήρηση πυρήνων μετά από ειδική χρώση» (Άσκηση 2, Οδηγού Εργαστηριακών Ασκήσεων Βιολογίας, Τεύχους Α) |
4 | |
| -«Ενδομεμβρανικό σύστημα», μόνο το απόσπασμα | ||||
| «Το αδρό ενδοπλασματικό δίκτυο φέρει στην εξωτερική επιφάνεια . . . πρωτεΐνες που τους είναι απαραίτητες», το οποίο συμπεριλαμβάνεται στο
«Ενδοπλασματικό δίκτυο».
-«Χλωροπλάστες και Μιτοχόνδρια – Οι μετατροπείς ενέργειας των κυττάρων» |
||||
|
Κεφάλαιο 3.
Μεταβολισμός |
3.2
«Ένζυμα και Βιολογικοί Καταλύτες» |
μόνο οι υποπαράγραφοι:
-«Μηχανισμός δράσης των ενζύμων» και
-«Ιδιότητες των ενζύμων» |
Προτείνεται διερεύνηση της αφομοίωσης της υποπαραγράφου «Πρωτεΐνες: Διαδεδομένες, πολύπλοκες και εύθραυστες» η οποία έχει ήδη διδαχθεί.
Επιπλέον προτείνονται: · Η εργαστηριακή άσκηση: «Δράση των ενζύμων» (Άσκηση 11, Οδηγού Εργαστηριακών Ασκήσεων Βιολογίας, Τεύχους Α) · Η χρήση του μαθησιακού αντικειμένου «Ο μηχανισμός δράσης των ενζύμων» |
3 |
| Από το βιβλίο: ΒΙΟΛΟΓΙΑ – ΤΕΥΧΟΣ Β΄ | ||||
| των : Αλεπόρου-Μαρίνου Βασιλικής, Αργυροκαστρίτη Αλέξανδρου, Κομητοπούλου Αικατερίνης, Πιαλόγλου Περικλή, Σγουρίτσα Βασιλικής | ||||
| Κεφάλαιο | Παράγραφοι | Παρατηρήσεις/ Δραστηριότητες | Ενδεικτικές διδακτικές ώρες | |
| Κεφάλαιο 1. Το γενετικό υλικό | Όλες οι παράγραφοι | § Ως έναυσμα για συζήτηση σχετικά με την δομή του DNA προτείνεται να χρησιμοποιηθεί το βίντεο « Η ανακάλυψη της δομής του DNA»
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/5121
Επιπλέον προτείνονται: · Η εργαστηριακή άσκηση: «Απομόνωση νουκλεϊκών οξέων» (Άσκηση 1, Οδηγού Εργαστηριακών Ασκήσεων Βιολογίας, Τεύχους Β) § Η παρακολούθηση του βίντεο : «Παρασκευή καρυότυπου ανθρώπου» http://photodentro.edu.gr/video/r/8522/763?locale=el § Η εργαστηριακή άσκηση: Κυτταρογενετική: Ανάλυση Καρυότυπου (Άσκηση 3, Οδηγού Εργαστηριακών Ασκήσεων Βιολογίας, Τεύχους Β) |
12 | |
| Από το βιβλίο: ΒΙΟΛΟΓΙΑ- ΤΕΥΧΟΣ Α΄ | ||||
| των: Καψάλη Αθανασίου, Μπουρμπουχάκη Ιωάννη- Ευαγγέλου, Περάκη Βασιλικής, Σαλαμαστράκη Στέργιου | |||
| Κεφάλαιο | Παράγραφοι | Παρατηρήσεις/ Δραστηριότητες | Ενδεικτικές διδακτικές ώρες |
| Κεφάλαιο 4.
Γενετική |
4.1
«Κύκλος ζωής του κυττάρου» |
• Προτείνεται η χρήση της δυναμικής οπτικής αναπαράστασης του κυτταρικού κύκλου: | 2 |
| 4.3
«Κυτταρική διαίρεση» |
Προτείνονται:
· Η εργαστηριακή άσκηση «Μίτωση σε κύτταρα ακροριζών κρεμμυδιού» (Άσκηση 5, Οδηγού Εργαστηριακών Ασκήσεων Βιολογίας, Τεύχους Α) · Η παρακολούθηση του βιντεοσκοπημένου πειράματος: «Μίτωση σε φυτικά κύτταρα» http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/6233
με την παράλληλη παρατήρηση του αντίστοιχου μόνιμου παρασκευάσματος «Φάσεις μίτωσης φυτικού οργανισμού» με χρήση του μικροσκοπίου. · Η συγκριτική μελέτη των δύο τύπων κυτταρικής διαίρεσης μέσω του μαθησιακού αντικειμένου: «Μίτωση και Μείωση» |
10 | |
|
Υπόδειξη: Ο επιχιασμός να μην περιλαμβάνεται σε ασκήσεις. |
|||
| Από το βιβλίο: ΒΙΟΛΟΓΙΑ – ΤΕΥΧΟΣ Β΄ | |||
| των : Αλεπόρου-Μαρίνου Βασιλικής, Αργυροκαστρίτη Αλέξανδρου, Κομητοπούλου Αικατερίνης, Πιαλόγλου Περικλή, Σγουρίτσα Βασιλικής) | |||
| Κεφάλαιο | Παράγραφοι | Παρατηρήσεις/ Δραστηριότητες | Ενδεικτικές διδακτικές ώρες |
| Κεφάλαιο 2. Αντιγραφή, έκφραση και ρύθμιση της γενετικής πληροφορίας | Όλες οι παράγραφοι | · Προτείνεται διερεύνηση της αφομοίωσης των ενοτήτων: «Το γενετικό υλικό», «Πρωτεΐνες: Διαδεδομένες, πολύπλοκες και εύθραυστες»,
«Μηχανισμός δράσης των ενζύμων», «Ιδιότητες των ενζύμων» οι οποίες έχουν ήδη διδαχθεί.
· Επιπλέον προτείνεται η εργαστηριακή άσκηση: «Αντιγραφή και έκφραση της γενετικής πληροφορίας» (Άσκηση:2, Οδηγού Εργαστηριακών Ασκήσεων Βιολογίας, Τεύχους Β ) |
18 |
| Κεφάλαιο 4. Τεχνολογία του ανασυνδυασμένου
DNA |
Όλες οι παράγραφοι | 12 | |
| Κεφάλαιο 5. Μενδελική κληρονομικότητα |
Όλες οι παράγραφοι |
Προτείνεται διερεύνηση της αφομοίωσης της υποπαραγράφου: «Μείωση» της παραγράφου 4.3
«Κυτταρική διαίρεση» η οποία έχει ήδη διδαχθεί. |
18 |
| Κεφάλαιο 6.
Μεταλλάξεις |
Όλες οι παράγραφοι | 16 | |
| Κεφάλαιο 7. Αρχές και μεθοδολογία της Βιοτεχνολογίας | Όλες οι παράγραφοι εκτός από την παράγραφο «Η παραγωγή της πενικιλίνης αποτελεί σημαντικό σταθμό στην πορεία της Βιοτεχνολογίας» | Προτείνονται:
· Η εργαστηριακή άσκηση: «Εργαστηριακή παραγωγή γιαουρτιού» (Άσκηση: 4, Οδηγού Εργαστηριακών Ασκήσεων Βιολογίας, Τεύχους Β) · Η εργαστηριακή άσκηση: «Ανάπτυξη ζυμομυκήτων στη μαγιά» (Άσκηση: 5, Οδηγού Εργαστηριακών Ασκήσεων Βιολογίας, Τεύχους Β) |
6 |
| Κεφάλαιο 8. Εφαρμογές της Βιοτεχνολογίας στην Ιατρική | Όλες οι παράγραφοι | · Προτείνεται η εργαστηριακή άσκηση:
«Χαρτογράφηση βιοτεχνολογικών δραστηριοτήτων στη χώρα μας μέσω Internet» (Άσκηση: 9, Οδηγού Εργαστηριακών Ασκήσεων Βιολογίας, Τεύχους Β ) |
12 |
| Κεφάλαιο 9. Εφαρμογές της Βιοτεχνολογίας στη γεωργία και
την κτηνοτροφία |
Όλες οι παράγραφοι | 6 |
| ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ | Επαναλήψεις θεωρίας, Επαναληπτικές ερωτήσεις και ασκήσεις | 26 | ||
| Σύνολο ωρών | 124 | |||
| Επανάληψη | 26 | |||
Επισημάνσεις
- Στην εξεταστέα ύλη δεν περιλαμβάνονται:
α) Τα ένθετα – παραθέματα, οι πίνακες, τα μικρά ένθετα κείμενα σε πλαίσιο και οι προτάσεις για συνθετικές-δημιουργικές εργασίες των μαθητών/μαθητριών.
β) Οι χημικοί τύποι, οι οποίοι συνοδεύουν το κείμενο και συμβάλλουν στην κατανόησή του, σε καμία όμως περίπτωση δεν απαιτείται η απομνημόνευσή τους.
γ) Οι εικόνες και οι λεζάντες που τις συνοδεύουν ως αναπόσπαστο μέρος τους. Δύνανται, ωστόσο, να χρησιμοποιηθούν στην επεξήγηση δομών, λειτουργιών και διαδικασιών που ήδη αναφέρονται στο κείμενο των σχολικών βιβλίων.
δ) Οι Εργαστηριακοί Οδηγοί που συνοδεύουν τα σχολικά βιβλία.
Οδηγίες Διδασκαλίας Βιολογίας Γ ΓΕΛ 2022-2023 βρίσκονται στον υπερσύνδεσμο
https://drive.google.com/file/d/1GJRtchLFAeZ9VMxeutsXERC27nq4GAWY/view?usp=sharing