Ύλη Οδηγίες μαθημάτων Κατεύθυνσης Προσανατολισμού Α ΠΕΠΑΛ

ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΤΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

ΕΝΟΤΗΤΕΣ

ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Οι μαθητές/ριες είναι σε θέση:

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ / ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ/ ΣΧΟΛΙΑ-ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ενδεικτικό εύρος ωρών διδασκαλίας: 2

Σύνολο εβδομάδων:

27

Σύνολο ωρών: 54

(εισαγωγή στις βασικές οικονομικές έννοιες, οικονομικό κύκλωμα, μικροοικονομία, μακροοικονομία)

Ενδεικτικές ώρες: 6

•      Να αναλύουν την έννοια της επιχειρηματικότητας παραθέτοντας σχετικά παραδείγματα επιχειρηματικής συμπεριφοράς.

•      Να επεξηγούν την έννοια της οικονομικής πολιτικής και του οικονομικού κυκλώματος και να περιγράφουν την λειτουργία της αγοράς.

•      Να αναγνωρίζουν τα βασικά οικονομικά προβλήματα: στενότητα πόρων, εξειδίκευση εργασίας, κατανομή παραγωγικών συντελεστών.

•      άσκηση σε ομάδες για την χαρτογράφηση έννοιας της επιχειρηματικότητας,

•      αναζήτηση ανά ομάδες μαθητών πληροφοριών από διάφορες πηγές, σχετικά με την έννοια της οικονομικής πολιτικής και της λειτουργίας της αγοράς,

•      παιχνίδι ερωτήσεων και απαντήσεων σε ζευγάρια για την ανάδειξη των βασικών οικονομικών προβλημάτων,

•      παιχνίδι ρόλων για καταγραφή της κερδοφορίας μιας επιχείρησης,

•      εισήγηση στην τάξη και παρουσίαση υλικού σχετικά με τις βασικές έννοιες της Μακροοικονομικής,

•      εκπαιδευτική επίσκεψη σε ή/και πρόσκληση στη σχολική μονάδα εκπροσώπων επιχειρήσεων διαφόρων τύπων και μεγεθών (μικρές, μεγάλες, μεσαίες),

•      ανάρτηση εργασιών, συμπερασμάτων και του λοιπού υλικού σε πλατφόρμα ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης (π.χ. e-class ή e-me).

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

•      Να διατυπώνουν τις βασικές έννοιες της Μακροοικονομικής (Ακαθάριστο Εθνικό προϊόν, οικονομική μεγέθυνση, πληθωρισμός, κρατική παρέμβαση, πολιτική πλήρους απασχόλησης, Οικονομικές διακυμάνσεις.

18549061. Συγγραφείς: Case-Fair-Oster

−Βασικές αρχές οικονομίας και διοίκησης – Β’ Έκδοση, Μακροοικονομική ανάλυση και εφαρμογές Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 22658. Συγγραφείς: Πολυχρονόπουλος Γεώργιος, Κορρές Γεώργιος Μ., Ρόντος Κωνσταντίνος.

−Επιχειρηματικότητα και Επιχειρηματικό Σχέδιο, Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 102071542. Συγγραφείς: Σαρρή Αικατερίνη, Λασπίτα Σταυρούλα, Κέφης Βασίλειος.

−Τα σχετικά εγχειρίδια του Τομέα Οικονομίας και Διοίκησης των ΕΠΑ.Λ.

Ενδεικτικές ώρες:10

•      Να διακρίνουν το εσωτερικό από το εξωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης και τις δυνάμεις που αλληλεπίδρασής τους.

•      Να διακρίνουν τις κύριες σχολές διοίκησης και να σκιαγραφούν τις βασικές διαφορές τους.

•      Να προσδιορίζουν τις βασικές έννοιες που συνιστούν την οργανωσιακή συμπεριφορά (επικοινωνία, δημιουργία ομάδας, παρακίνηση, διαπροσωπικές σχέσεις).

•      ατομικό φύλλο ασκήσεων καταγραφής των παραγόντων που συνιστούν το εσωτερικό και εξωτερικό περιβάλλον μιας επιχείρησης και συζήτηση στην τάξη για την χαρτογράφηση των δυνάμεων αλληλεπίδρασης,

•      εισήγηση σχετικά με τις κύριες σχολές διοίκησης και σύνταξη ομαδικής σύντομης έκθεσης σχετικά με τις διαφορές και την εξέλιξη των σχολών,

•      συζήτηση στην τάξη και καταγραφή των παραγόντων που συνιστούν την οργανωσιακή συμπεριφορά και της σπουδαιότητάς τους για την αποτελεσματική λειτουργία των οργανισμών/επιχειρήσεων,

•      παρουσίαση των βασικών πηγών δύναμης του ηγέτη και συζήτηση επί συγκεκριμένων παραδειγμάτων,

•      επίσκεψη σε επιχείρηση μεσαίου και μεγάλου μεγέθους για την μελέτη του οργανογράμματος, των λειτουργιών και των λοιπών παραμέτρων που συνιστούν τις βασικές αρχές της οργάνωσης και διοίκησης επιχειρήσεων,

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Διοίκηση επιχειρήσεων Αρχές και εφαρμογές. Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο:

68379703. Συγγραφείς: Robbins Stephen P., Decenzo David A., Coulter Mary

−ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ). Κωδικός Βιβλίου

στον Εύδοξο: 13679. Συγγραφείς: ROGER BENNETT.

−Τα σχετικά εγχειρίδια του Τομέα Οικονομίας και Διοίκησης των ΕΠΑ.Λ.

Ενδεικτικές ώρες:

10

•      Να εκτιμούν τις ενέργειες που απαρτίζουν τον κύκλο ζωής του προϊόντος.

•      Να δημιουργούν μια απλή ανάλυση των δυνατών και αδύνατων σημείων καθώς και των προκλήσεων και ευκαιριών (SWOT analysis).

•      Να περιγράφουν τις στρατηγικές που αφορούν το προϊόν (τιμολόγηση, δίκτυα διανομής, προβολή, επικοινωνία, έρευνα αγοράς, συμπεριφορά του καταναλωτή).

•      μελέτες περιπτώσεων – πραγματικών περιστατικών του κύκλου ζωής ενός προϊόντος,

•      παιχνίδι ρόλων SWOT analysis,

•      άσκηση σε ομάδες για την θέσπιση πλάνου στρατηγικής που αφορούν το προϊόν,

•      δημιουργία στην ολομέλεια της τάξης απλού σχεδίου μάρκετινγκ,

•      εκπαιδευτική επίσκεψη σε ή/και πρόσκληση στη σχολική μονάδα εκπροσώπων εταιρειών μάρκετινγκ,

•      ανάρτηση των συλλογικών και ανώνυμων συμπερασμάτων, πορισμάτων και του λοιπού υλικού σε πλατφόρμα ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης (π.χ. e- class ή e-me)

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Διαφήμιση και Προώθηση, 12η Έκδοση Ολοκληρωμένη Επικοινωνία Μάρκετινγκ. Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 102071490. Συγγραφείς: Belch G.

– Belch M., Τσόγκας Μάρκος (Επιστ. Επιμέλεια)

ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ, Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 94644182. Συγγραφείς: PHILIP KOTLER, HERMAWAN KARTAJAYA, IWAN SETIAWAN

•      Να παρουσιάζουν τη λειτουργία του τουριστικού συστήματος.

•      Να επιχειρηματολογούν σχετικά με τη σημασία του τουρισμού για την οικονομία και την κοινωνία.

•      Να αναλύουν τους παράγοντες που επιδρούν στη συμπεριφορά του τουρίστα λαμβάνοντας υπόψη τα διάφορα είδη τουρισμού.

•      Να αναδεικνύουν τις επαγγελματικές προοπτικές του κλάδου.

•      ανάθεση εργασίας σε ομάδες για τη σύνταξη οπτικού χάρτη της λειτουργίας του τουριστικού συστήματος,

•      αναζήτηση πληροφοριών και σύνταξη έκθεσης και οπτικοακουστικού υλικού για την σημασία του τουρισμού στην οικονομία και την κοινωνία,

•      αναζήτηση και συλλογή σε ομάδες πληροφοριών για τους παράγοντες που επιδρούν στη συμπεριφορά του τουρίστα,

•      εκπαιδευτική επίσκεψη σε ή/και πρόσκληση ειδικών του κλάδου για μια πρώτη γνωριμία με τα επαγγέλματα του κλάδου,

•      ανάρτηση των συλλογικών και ανώνυμων συμπερασμάτων, πορισμάτων και του λοιπού υλικού σε πλατφόρμα ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης (π.χ. e- class ή e-me).

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Εισαγωγή στον Τουρισμό-Αρχές και Πρακτικές, Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 86056199. Συγγραφείς: Fletcher John, Fyall Alan, Gilbert David, Wanhill Stephen

−ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ, Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 13931. Συγγραφείς:

J. CHRISTOPHER HOLLOWAY, CHRIS ROBINSON

−Τα σχετικά εγχειρίδια του Τομέα Οικονομίας και Διοίκησης των ΕΠΑ.Λ.

Ενδεικτικές ώρες:

10

Ενδεικτικές ώρες: 6

•      Να παρουσιάζουν τις εισόδους και εξόδους πληροφοριών στα διάφορα τμήματα μιας επιχείρησης.

•      Να αναδεικνύουν τον σκοπό, τον ρόλο και τη χρησιμότητα των Πληροφοριακών Συστημάτων στη λειτουργία μιας επιχείρησης ή οργανισμού.

•      Να επιχειρηματολογούν για την ανάγκη διασύνδεσης μεταξύ των επιμέρους δομών σε μια επιχείρηση ή οργανισμό.

•      Να κατανοούν την ανάγκη ύπαρξης διαφορετικών Πληροφοριακών Συστημάτων Διοίκησης και Συστημάτων Διαχείρισης Επιχειρησιακών Διεργασιών.

•      Να καλλιεργήσουν τις απαιτούμενες δεξιότητες ως προς τη χρήση σχετικών εφαρμογών και εργαλείων λογισμικού.

•      Να περιγράφουν τις έννοιες της Ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και του Ηλεκτρονικού Εμπορίου.

χώρου, κατηγοριοποίησης και παρουσίασης των επιμέρους θεματικών ενοτήτων σε επίπεδο ομάδας και τέλος, παρουσίασης στην ολομέλεια. Ενδεικτικά κάθε ομάδα μπορεί να επικεντρωθεί σε ένα διαφορετικό Πληροφοριακό Σύστημα Διοίκησης και Διαχείρισης Επιχειρησιακών Διεργασιών (επί παραδείγματι Συστήματα Διαχείρισης Επιχειρησιακών Πόρων

– ERPs, Συστήματα Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας – SCM, Συστήματα Διαχείρισης σχέσεων με Πελάτες – CRM Systems κ.ά.).

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Αποστολάκης Ι., Κουτσάκας Φ., Μανουσαρίδης Ζ., Πράπας Λ., Στεφανίδης Β., Πληροφοριακά Συστήματα σε Επιχειρήσεις και Οργανισμούς, Γ΄ ΕΠΑ.Λ. ΤΟΜΕΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ, ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ KAI

ΕΚΔΟΣΕΩΝ «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ», [Ενδεικτικά προτείνονται τα Κεφάλαια 1, 3 (συνοπτικά, πληροφορίες για κάθε σύστημα), 6 (συνοπτική αναφορά στην Ηλεκτρονική διακυβέρνηση και Ηλεκτρονικό Εμπόριο), 7

(συνοπτικά παρουσιάζονται τα Μοντέλα και οι Πολιτικές Ασφάλειας Πληροφοριακών Συστημάτων και ηλεκτρονικών υπηρεσιών)]

−Δρόσος, Δ., Βουγιούκας, Δ., Καλλίγερος, Ε., Κοκολάκης, Σ., Σκιάνης, Χ. 2015. Πληροφοριακά συστήματα στις σύγχρονες επιχειρήσεις. [Κεφάλαιο Συγγράμματος]. Στο Δρόσος, Δ., Βουγιούκας, Δ., Καλλίγερος Ε., Κοκολάκης, Σ., Σκιάνης, Χ. 2015. Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών & επικοινωνιών. [ηλεκτρ. βιβλ.] Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. κεφ 8. Διαθέσιμο στο: http://hdl.handle.net/11419/4581

−Σταλίδης, Γ., Καρδαράς, Δ., 2015. Διαχείριση δεδομένων και επιχειρηματική ευφυΐα. [ηλεκτρ. βιβλ.] Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Διαθέσιμο στο: http://hdl.handle.net/11419/1161

Ενδεικτικές ώρες:

8

•      Να διακρίνουν τα είδη των επιχειρήσεων.

•      Να αναλύουν το εσωτερικό και εξωτερικό

επιχειρηματικό περιβάλλον.

•      Να διακρίνουν τις έννοιες της καινοτομίας και της δημιουργικότητας.

•      Να παρουσιάζουν με απλό τρόπο μια επιχειρηματική ιδέα.

•      Να εκτιμούν τις δυνατότητες χρηματοδότησης της επιχείρησης.

•      Να περιγράφουν τις έννοιες της παγκόσμιας επιχειρηματικότητας.

•      Να συντάσσουν ένα απλό επιχειρηματικό σχέδιο.

•      εικονικές παρουσιάσεις μέσω τηλεδιασκέψεων επιχειρήσεων και οργανισμών και περιήγηση στα επιμέρους τμήματα,

•      μικρές εγχώριες επιχειρήσεις και πολυεθνικές εταιρείες: μελέτη περίπτωσης και καταγραφή σημαντικών διαφορών ως προς το εσωτερικό και εξωτερικό περιβάλλον,

•      ομαδικές εργασίες αναζήτησης πληροφοριών και παρουσίασης στοιχείων για καινοτόμες επιχειρήσεις,

•      ανάπτυξη παραδειγμάτων επιτυχημένων και μη επιχειρήσεων. Κριτική ανάγνωση των παραγόντων επιτυχίας – αποτυχίας,

•      άσκηση εντοπισμού πηγών χρηματοδότησης και συγκριτική αποτίμηση του τελικού κόστους δανεισμού,

•      παρουσίαση στην τάξη παραδειγμάτων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε διεθνές και παγκόσμιο επίπεδο,

•      άσκηση σε ομάδες για τη δημιουργία επιχειρηματικού σχεδίου και εικονικής επιχείρησης.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Bacigalupo M., Kampylis P., Punie Y., Van den Brande G. (2017) EntreComp: Το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για την Ικανότητα του Επιχειρείν, μετάφραση: Καρκαλέτση Π., απόδοση -επιμέλεια κειμένου: Μπέσιος Α. &

−Κέντρο EUROGUIDANCE & EUROPASS (2017) Συμβουλευτική Σταδιοδρομίας για την ανάπτυξη Επιχειρηματικών Δεξιοτήτων, (Θεωρητικό πλαίσιο) Αθήνα: ΕΟΠΠΕΠ https://www.eoppep.gr/images/SYEP/epixeirimatikotita_theoria.pdf

−Τα σχετικά εγχειρίδια του Τομέα Οικονομίας και Διοίκησης των ΕΠΑ.Λ.

•      παρουσίαση στην τάξη των βασικών αρχών για την υγιεινή και ασφάλεια της εργασίας,

•      συζήτηση με ειδικούς σχετικά με τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα εργοδότη/ εργαζόμενου ως προς τα θέματα υγιεινής και ασφάλειας της εργασίας,

•      παιχνίδι ρόλων σχετικά με την αναγνώριση πιθανών κινδύνων μέσα από τη σχετική σήμανση,

•      εργασία σε ομάδες για τη σύνταξη έκθεσης σχετικά με τις απαραίτητες ρυθμίσεις σε εργασιακό χώρο για την διασφάλιση των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας της εργασίας.

Ενδεικτική βιβλιογραφία

https://www.minedu.gov.gr/publications/docs2018/4_Odigies_Texnol_Trofimw n.pdf

Ενδεικτικές ώρες:

4

υποχρεώσεις τόσο του εργοδότη και όσο και του εργαζόμενου για τη διασφάλιση της υγιεινής και ασφάλειας στον εργασιακό χώρο.

•      Να αναγνωρίζουν, να διακρίνουν και να περιγράφουν τα διαφορετικά αντικείμενα.

•      Να αναλύουν και να επεξηγούν τις βασικές έννοιες.

•      Να πραγματοποιούν απλούς υπολογισμούς.

•      Να διατυπώνουν βασικές έννοιες στο πεδίο των Κατασκευών, της παραγωγής και της βιομηχανίας.

•      Να κατανοήσουν μέσα από μελέτες περίπτωσης:

1.  το μέγεθος των μακροχρόνιων και συχνά μη αναστρέψιμων επιπτώσεων των δομικών κατασκευών,

2.  ότι υπάρχει τεχνική δυνατότητα να μειωθούν οι αρνητικές επιπτώσεις με τα κατάλληλα έργα και το κόστος,

3.  το πόσο απαραίτητο θεωρείται να λαμβάνονται αυστηρά υπόψη στις αποφάσεις για τα

ωρών διδασκαλίας:

3

10

ωρών στο σχολικό έτος: 81 ώρες (27 εβδομάδες)

Δομημένο Περιβάλλον

2

Πολεοδομικές Εφαρμογές και Τοπογραφία

Ενδεικτικές ώρες:

4

διάλογος, η επίδειξη, ατομικές και ομαδικές εργασίες, ασκήσεις, παιχνίδι ρόλων, εννοιολογική χαρτογράφηση, μετακίνηση στο πεδίο κ.λπ..

•      Μελέτες περιπτώσεων – πραγματικών σχεδίων, σκαριφημάτων και μακετών.

2

4. τη σημασία των χρήσεων γης στην επιβάρυνση και την προστασία του περιβάλλοντος και τον αντίστοιχο ρόλο του γενικού πολεοδομικού σχεδίου.

•      Να αναγνωρίζουν και να κατανοούν τη χρήση των βασικών υλικών, των μετρήσεων και τις κλίμακες που αφορούν του Τομείς Δομικών Έργων, Δομημένου Περιβάλλοντος και Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού, Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής και Αυτοματισμού, Μηχανολογίας από τις σχετικές ενότητες των εγχειριδίων των Τομέων.

•      Σχεδιασμός απλής εγκατάστασης από κάθε τομέα – Φορτία και συμβατικά φορτία.

•      Οργάνωση – παρουσίαση παιχνίδι ερωτήσεων και απαντήσεων ή/και παιχνίδι ρόλων για την ανάδειξη των βασικών ενοτήτων.

•      Εισήγηση στην τάξη και παρουσίαση υλικού σχετικά με τις βασικές έννοιες των ενοτήτων.

•      Εκπαιδευτική επίσκεψη σε σχετικές επιχειρήσεις ή/και πρόσκληση στη σχολική μονάδα εμπειρογνωμόνων.

•      Ανάρτηση εργασιών, συμπερασμάτων και του λοιπού υλικού σε πλατφόρμα ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης (π.χ. e-class ή e-me).

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Βιβλία: «Γραμμικό Σχέδιο», Β’ τάξη Ενιαίου Λυκείου Συγγραφείς: Μονεμβασίτου Α., Παυλίδης Γ, Παυλίδου Α.,

−«Στοιχεία Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων και Ηλεκτρολογικού Σχεδίου» των Φ. Δημόπουλου κ.α.,

−«Κατασκευές και περιβάλλον» Β΄ Τάξη 1ου Κύκλου Τ.Ε.Ε, «Αρχιτεκτονικό Σχέδιο Πολεοδομία και Αρχιτεκτονικές Λεπτομέρειες» Συγγραφείς: Ανδρίτσου Α., Αδάκτυλου Ν., Καραβασίλη Μ. και Αυγερινού Κολώνια Σ., Γεράκης Γ., Καραλης Γ.

Πρόσθετες προτεινόμενες έντυπες πηγές:

−Β) Μπουλαμάκη-Θωμοπούλου, Α., & Γούναλη, X., Αρχιτεκτονικό Σχέδιο. Αθήνα: Διόφαντος.

Πρόσθετες προτεινόμενες ψηφιακές πηγές:

−ΑΙΣΩΠΟΣ: Πλατφόρμα Ψηφιακών Διδακτικών Σεναρίων ΙΕΠ. Υποδειγματικό σενάριο «Από το 2D στο 3D σχέδιο και αντίστροφα» [http://aesop.iep.edu.gr/node/21655].

−Λογισμικό QGIS: https://www.qgis.org/en/site/index.html

−http://www.openstreetmap.org

−https://www.google.com/earth https://www.google.gr/maps/

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Βιβλίο «Στοιχεία Ηλεκτρολογίας», Δημόπουλος Φ., Παγιάτης Χ., Πάγκαλος Στ.

−Φίλ. Δημόπουλος, Χαρ. Παγιάτης, Στ. Πάγκαλος, ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ, Α΄ ΕΠΑ.Λ., ΤΟΜΕΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ, ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ

4

Διαθέσιμο στο: http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/pdf/8547/5245/24-0029- 02_Stoicheia-Ilektrologias_A-EPAL_Vivlio-Mathiti/

−ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ, Ε., 2016. ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ.

[ηλεκτρ. βιβλ.] Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Διαθέσιμο στο: http://hdl.handle.net/11419/6422

−Κατσαπρακάκης, Δ. 2015. Συμβατικοί σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. [Κεφάλαιο Συγγράμματος]. Στο Κατσαπρακάκης, Δ. 2015. Σύνθεση ενεργειακών συστημάτων. [ηλεκτρ. βιβλ.] Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. κεφ 2. Διαθέσιμο στο: http://hdl.handle.net/11419/3555

−Αμπελιώτης, Κ. 2015. Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. [Κεφάλαιο Συγγράμματος]. Στο Αμπελιώτης, Κ., Σδράλη, Δ. 2015. Οικιακή τεχνολογία. [ηλεκτρ. βιβλ.] Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. κεφ 2. Διαθέσιμο στο: http://hdl.handle.net/11419/3013

−Δημήτρης Δελλαπόρτας, Θωμάς Μανίκας, Ευάγγελος Τσούμας, ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ, ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ

ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΩΝ «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ», Διαθέσιμο στο:

http://ebooks.edu.gr/ebooks/v2/classcoursespdf.jsp?classcode=K11.T

−Ν. Ροζάκος Π. Σπυρίδωνος Δ. Παπαγεωργίου, ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΑΝΤΟΧΗ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ, ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΩΝ

«ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ», Διαθέσιμο στο: http://ebooks.edu.gr/ebooks/d/8547/5244/24-0026-02_Techniki- Michaniki_Antochi-ton-Ylikon_B-EPAL_Vivlio-Mathiti.pdf

Ενδεικτικές ώρες:

8

•      Να κατανοήσουν τις βασικές αρχές του ηλεκτρισμού και τις εφαρμογές του στο συνεχές και στο εναλλασσόμενο ρεύμα.

•      Να ενημερωθούν για τις εφαρμογές του ηλεκτρισμού σε συσκευές, μηχανήματα και εγκαταστάσεις.

•      Με τη χρήση κατάλληλου εκπαιδευτικού λογισμικού και αναδυόμενων τεχνολογιών, να παρουσιασθούν (έτσι ώστε να παρατηρηθούν), οι ποσοτικές σχέσεις και οι προσδιορισμοί ανάμεσα στα ηλεκτρικά μεγέθη ενός απλού κυκλώματος για την ηλεκτρική ισχύ και την ηλεκτρική ενέργεια. Στη συνέχεια, να ζητηθεί η διάκριση για το εάν μία μικρή αντίσταση χαρακτηρίζεται από μικρή ή μεγάλη ισχύ.

Οι παραπάνω δραστηριότητες θα πρέπει να εισάγουν τους/τις μαθητές/τριες στον χώρο της ηλεκτρολογίας μέσα από τις χρήσεις και τις εφαρμογές τους στην καθημερινότητα.

Προτείνεται η χρήση μαθητοκεντρικών διδακτικών προσεγγίσεων (όπως επίλυση προβλήματος, διερευνητική μάθηση) και τεχνικών (όπως καταιγισμός ιδεών, μελέτη περίπτωσης) οι οποίες ενσωματώνουν ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες που αξιοποιούν τις εμπειρίες των μαθητών και αναφέρονται σε πραγματικές καταστάσεις και προβλήματα.

Ο/Η εκπαιδευτικός μπορεί να δημιουργήσει ομάδες εργασίας, να προγραμματίσει επισκέψεις σε σχετικούς χώρους εργασίας ή να προσκαλέσει ειδικούς στο σχολείο για ενημέρωση των μαθητών/τριών σχετικά με τις εργασίες τους.

Άλλες δραστηριότητες:

•      Μελέτες περιπτώσεων – πραγματικών κυκλωμάτων – μηχανισμών κ.λπ..

•      Άσκηση σε ομάδες για τη χαρτογράφηση των βασικών εννοιών ηλεκτρολογίας.

•      Αναζήτηση ανά ομάδες μαθητών πληροφοριών από διάφορες πηγές σχετικά με τις έννοιες των δύο βασικών εφαρμογών του Ηλεκτρισμού που καθορίζουν και τα δύο μέρη του μαθήματος, (α) Ηλεκτρολογία: Χρήση του

•      Οργάνωση – παρουσίαση παιχνίδι ερωτήσεων και απαντήσεων ή/και παιχνίδι ρόλων για την ανάδειξη των βασικών ενοτήτων (π.χ. έμφαση στα στοιχεία που αποτελούν ένα ηλεκτρικό κύκλωμα και στους συμβολισμούς τους, προσδιορισμός της μονάδας μέτρησης της έντασης και της τάσης, βασικές συνδεσμολογίες, χαρακτηριστικά της ηλεκτρικής αντίστασης ενός αγωγού (υλικό, μήκος, διατομή), Νόμος του Ωμ).

•      Εισήγηση στην τάξη και παρουσίαση υλικού σχετικά με τις βασικές έννοιες των ενοτήτων.

•      Εκπαιδευτική επίσκεψη σε σχετικές επιχειρήσεις ή/και πρόσκληση στη σχολική μονάδα εμπειρογνωμόνων.

•      Ανάρτηση εργασιών, συμπερασμάτων και του λοιπού υλικού σε πλατφόρμα ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης (π.χ. e-class ή e-me).

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Βιβλίο «Στοιχεία Ηλεκτρολογίας», Δημόπουλος Φ., Παγιάτης Χ., Πάγκαλος Στ.

Ενδεικτικές ώρες:

8

•      Να εξοικειωθούν με στοιχεία Τεχνικής Θερμοδυναμικής – Εφαρμογές.

•      Να εξοικειωθούν με σύγχρονες τεχνολογίες μηχανολογικών κατασκευών – εφαρμογών.

Προτείνεται η χρήση μαθητοκεντρικών διδακτικών προσεγγίσεων (όπως επίλυση προβλήματος, διερευνητική μάθηση) και τεχνικών (όπως καταιγισμός ιδεών, μελέτη περίπτωσης) οι οποίες ενσωματώνουν ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες που αξιοποιούν τις εμπειρίες των μαθητών και αναφέρονται σε πραγματικές καταστάσεις και προβλήματα.

Ο/Η εκπαιδευτικός μπορεί να δημιουργήσει ομάδες εργασίας, να προγραμματίσει επισκέψεις σε σχετικούς χώρους εργασίας ή να προσκαλέσει ειδικούς στο σχολείο για ενημέρωση των μαθητών/ριών σχετικά με τις εργασίες τους.

/μετατροπής έργου και ενέργειας στις διάφορες μορφές της, όπως Μηχανικές επινοήσεις που στηρίζονται στις αρχές των διαφόρων ειδών:

o  της Μηχανικής,

o  συστημάτων ψύξης –

κλιματισμού,

o  εργαλείων,

o  μηχανημάτων και στοιχείων αυτών,

o  θερμικών και άλλων κινητήρων και

o  μηχανολογικών εγκαταστάσεων βιομηχανιών κ.ά.

•      Να εισάγονται στο σύγχρονο μηχανολογικό εργαστήριο, με έμφαση σε αναδυόμενες τεχνολογίες που μπορούν να αξιοποιηθούν στη μηχανολογία.

Σημείωση: Θα πρέπει να παρουσιάζονται τα βασικά αντικείμενα επιστημονικής δράσης

•      Μελέτες περιπτώσεων – πραγματικών επισκευών μηχανών.

•      Άσκηση σε ομάδες για τη χαρτογράφηση των βασικών εννοιών μηχανολογίας – Αναζήτηση ανά ομάδες μαθητών πληροφοριών από διάφορες πηγές σχετικά με τις έννοιες της μηχανολογίας.

•      Οργάνωση – παρουσίαση παιχνίδι ερωτήσεων και απαντήσεων ή/και παιχνίδι ρόλων για την ανάδειξη των βασικών ενοτήτων (π.χ. μηχανικής).

•      Εισήγηση στην τάξη και παρουσίαση υλικού σχετικά με τις βασικές έννοιες των ενοτήτων.

•      Εκπαιδευτική επίσκεψη σε σχετικές επιχειρήσεις ή/και πρόσκληση στη σχολική μονάδα εμπειρογνωμόνων.

•      Ανάρτηση εργασιών, συμπερασμάτων και του λοιπού υλικού σε πλατφόρμα ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης (π.χ. e-class ή e-me).

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−«ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ Α’ ΤΑΞΗΣ», Διεύθυνση Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου.

−«Εισαγωγή στη Μηχανολογία», Α΄ ΕΠΑΛ Ομάδας Προσανατολισμού Τεχνολογικών Εφαρμογών, Β΄ ΕΠΑΛ Τομέας Μηχανολογίας. Συγγραφείς: Ι.Μ. Αντωνελάκης και Π. Παπαγεωργίου. (βοήθημα του εκπαιδευτικού)

Ενδεικτικές ώρες:

10

•      Να αναγνωρίζουν τα βασικά ηλεκτρονικά δομικά στοιχεία (εξαρτήματα) και κυκλώματα.

διαφορετικό προτεινόμενο θέμα σε σχέση με τη διεπιστημονική προσέγγιση και θεματολογία (από τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη, τη μοντελοποίηση και την ολοκλήρωση και παρουσίαση).

μαθητές/τριες στα συστήματα σύγχρονων αυτοματισμών «ευφυούς» τεχνολογίας, που συνδυάζουν την ηλεκτρονική, τη μηχανική και τον προγραμματισμό.

οποία περιλαμβάνει και ηλεκτρονικό κύκλωμα. Η εφαρμογή μπορεί να ανήκει στο ευρύτερο πεδίο της ηλεκτρονικής τεχνολογίας ή/και της ρομποτικής, τηλεπικοινωνίες, δίκτυα, αυτοματισμοί, ρομποτική, συστήματα ασφαλείας, ηχητικά κ.λπ.. Μελετούν και διερευνούν την εφαρμογή και στη συνέχεια κατασκευάζουν και δοκιμάζουν το ηλεκτρονικό κύκλωμα. Προσκομίζουν γραπτή εργασία η οποία περιλαμβάνει όλα τα στάδια της μελέτης, της σχεδίασης και της κατασκευής, καθώς επίσης και τα προβλήματα που

Ο/Η εκπαιδευτικός μπορεί να δημιουργήσει ομάδες εργασίας, να προγραμματίσει επισκέψεις σε σχετικούς χώρους εργασίας ή να προσκαλέσει ειδικούς στο σχολείο για ενημέρωση των μαθητών/τριών σχετικά με τις εργασίες τους.

Οι παραπάνω δραστηριότητες θα πρέπει να εισάγουν τους/τις μαθητές/τριες στον χώρο της ηλεκτρονικής και της ρομποτικής, μέσα από τις χρήσεις και τις εφαρμογές τους τόσο στην εργασία όσο και στην καθημερινότητα.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Επιλογή εισαγωγικών ενοτήτων από τα Βιβλία:

o  Δομή και Λειτουργία Μικροϋπολογιστών (ΘΕΩΡΙΑ) – ΒΟΓΙΑΤΖΗΣ Ι., ΛΙΒΙΕΡΑΤΟΣ Γ., ΜΠΟΥΓΑΣ Π., ΠΕΚΜΕΣΤΖΗ ΚΙΑΜΑΛ

o  Δομή και Λειτουργία Μικροϋπολογιστών (ΑΣΚΗΣΕΙΣ) – ΒΟΓΙΑΤΖΗΣ Ι., ΛΙΒΙΕΡΑΤΟΣ Γ., ΜΠΟΥΓΑΣ Π., ΠΕΚΜΕΣΤΖΗ ΚΙΑΜΑΛ

o  Μηχατρονική – ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΣ

o  Συλλογή, Μεταφορά και Έλεγχος Δεδομένων (ΘΕΩΡΙΑ) –

ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, ΖΥΓΟΥΡΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ, ΤΣΕΛΕΣ Ι. Δ.

o  Συλλογή, Μεταφορά και Έλεγχος Δεδομένων (ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ) –

ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, ΖΥΓΟΥΡΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ, ΤΣΕΛΕΣ Ι. Δ.

Παρατήρηση: Για το σχολικό έτος 2017 – 2018, οι ασκήσεις με Arduino μπορεί εναλλακτικά να καλυφθούν από ανάλογες εφαρμογές με τον μ/ε PIC16F877.

Βοηθητικό εκπαιδευτικό υλικό:

−Εφαρμογές Arduino

http://users.sch.gr/asal1/material/seminaria/teliko24_1.pdf

−Σεμινάριο Ηλεκτρονικών 3-4-2014 – Πρακτικές εφαρμογές με μικροελεγκτή http://users.sch.gr/asal1/material/seminaria/NEASMYRNH/efarmoges_ardui no%20%282%29.pdf

−Κατασκευάζω και προγραμματίζω με τον Arduino – Αριστείδης Παλιούρας

http://robotics-edu.gr/data/arduino/arduino_paliouras.pdf

−Προγραμματίζοντας με τον μικροελεγκτή Arduino http://users.sch.gr/manpoul/docs/arduino/ProgrammingArduino.pdf

κ.α.

Ενδεικτικές ώρες:

4

•      Να αναγνωρίζουν τις εισόδους και εξόδους μικροελεγκτών/ μικροεπεξεργαστών.

ρόλο και τη χρησιμότητα της έννοιας του physical computing.

•      Να αναπτύξουν τις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων.

•      Να ενισχύσουν την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης τους, καθώς και την ανάπτυξη διεπιστημονικών γνώσεων και δεξιοτήτων σχετικών με τους τομείς των Π.ΕΠΑ.Λ., την περαιτέρω ανάπτυξη εννοιών προγραμματισμού (ακολουθίας, της επανάληψης εντολών των

Ο/Η εκπαιδευτικός μπορεί να δημιουργήσει ομάδες εργασίας, να προγραμματίσει επισκέψεις σε σχετικούς χώρους εργασίας ή να προσκαλέσει ειδικούς στο σχολείο για ενημέρωση των μαθητών/ριών σχετικά με τις εργασίες τους.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Δασυγένης, Μ., Σούντρης, Δ. 2015. Παράρτημα 2: Σχεδίαση με μικρο-ελεγκτή

8bit. [Κεφάλαιο Συγγράμματος]. Στο Δασυγένης, Μ., Σούντρης, Δ. 2015.

•      Να ενισχύσουν τη δημιουργικότητα, τις κατασκευαστικές τεχνικές, την παρατήρηση φυσικών φαινομένων (επί παραδείγματι ηλεκτρισμού-ηλεκτρονικής κ.ά.), καθώς και τη συσχέτισή τους

με μαθηματικές έννοιες.

•      Να κατανοούν την αναγκαιότητα απόκτησης των δεξιοτήτων και γνώσεων της υποενότητας για τις πραγματικές συνθήκες εργασίας στη σύγχρονη αγορά, όπου η εξέλιξη της τεχνολογίας είναι ραγδαία.

−Γιαννατσής, Ι., Δεδούσης, Β., Κανελλίδης, Β. 2015. Τεχνολογίες Αυτοματοποίησης και Ψηφιακού Ελέγχου. [Κεφάλαιο Συγγράμματος]. ΣτοΓιαννατσής, Ι., Δεδούσης, Β., Κανελλίδης, Β. 2015. Σύγχρονες τεχνολογίες κατασκευής με τη βοήθεια Η/Υ. [ηλεκτρ. βιβλ.] Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. κεφ 6. Διαθέσιμο στο: http://hdl.handle.net/11419/4520

−Λαζαρίνης, Φ. 2015. Γραφικά 3Δ & Σχεδιοκίνηση με 3ds MAX & BLENDER. [Κεφάλαιο Συγγράμματος]. Στο Λαζαρίνης, Φ. 2015. Πολυμέσα. [ηλεκτρ. βιβλ.] Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. κεφ 10. Διαθέσιμο στο: http://hdl.handle.net/11419/2051

−Λιάχνη Α., Μαντά Σ., Νικολού Α., Παπαδάκης Σ, Βασικά Θέματα Πληροφορικής, Β΄ ΕΠΑ.Λ., ΤΟΜΕΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ, ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΩΝ «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ»,

http://ebooks.edu.gr/ebooks/d/8547/4564/24-0552-01_Basika-Themata- Pliroforikis_B-EPAL_Vivlio-Mathiti.pdf

−Σ. ΜΑΤΑΚΙΑΣ (MSc), Α. ΤΣΙΓΚΟΠΟΥΛΟΣ (PhD), Α. ΑΜΔΙΤΗΣ (PhD), Επικοινωνίες

και Δίκτυα Β΄& Γ΄ ΕΠΑ.Λ., Τεχνικών Ηλεκτρονικών και Υπολογιστικών Συστημάτων, Εγκαταστάσεων, Δικτύων και Τηλεπικοινωνιών, http://ebooks.edu.gr/ebooks/d/8547/4380/24-0304-02_Epikoinonies-kai- Diktya_B-EPAL_Vivlio-Mathiti.pdf

−Σχεδίαση 3D και κατασκευής ηλεκτρικών κυκλωμάτων

https://www.tinkercad.com/

−Κοινότητα με προτάσεις έργων https://create.arduino.cc/projecthub

−Προσομοιώσεις https://phet.colorado.edu/

Ενδεικτικές ώρες:

4

Οι μαθητές/τριες εμπλέκονται σε μαθησιακές δραστηριότητες που προωθούν τη διερεύνηση, τη συνεργασία και τη δημιουργικότητα με στόχο την επίτευξη των επιμέρους μαθησιακών στόχων. Προτείνεται να ακολουθηθεί η προσέγγιση με τη μέθοδο project βάσει δικτυογραφικής αναζήτησης, βιβλιογραφικής μελέτης, κατηγοριοποίησης και σχεδιασμού, μοντελοποίησης, προγραμματισμού, κατασκευής σε επίπεδο ομάδας και τέλος, ολοκλήρωσης και παρουσίασης του έργου-τεχνουργήματος στην ολομέλεια.

Ενδεικτικά, κάθε ομάδα μπορεί να επικεντρωθεί σε ένα διαφορετικό προτεινόμενο θέμα σε σχέση με τη διεπιστημονική προσέγγιση και θεματολογία (από τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη, τη μοντελοποίηση και την ολοκλήρωση και παρουσίαση).

Ο/Η εκπαιδευτικός μπορεί να δημιουργήσει ομάδες εργασίας, να προγραμματίσει επισκέψεις σε σχετικούς χώρους εργασίας ή να προσκαλέσει ειδικούς στο σχολείο για ενημέρωση των μαθητών/τριών σχετικά με τις εργασίες τους.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Βιβλία: «Στοιχεία Ηλεκτρονικής», Βαρζάκας Π., Πάσχος Ι., Τσελέκας Π.

−«Στοιχεία Ηλεκτρολογίας», Δημόπουλος Φ., Παγιάτης Χ., Πάγκαλος Στ.

−«Γενικά Ηλεκτρονικά» των Ε. Μπρακατσούλα κ.ά.,

−«Ψηφιακά Ηλεκτρονικά» των Ν. Ασημάκη κ.ά.

−«Γενικά Ηλεκτρονικά» των Ε. Μπρακατσούλα κ.ά.

−«Ψηφιακά Ηλεκτρονικά» των Ν. Ασημάκη κ.ά.

•      Να κατασκευάζουν, ελέγχουν την καλή λειτουργία, βρίσκουν και επιδιορθώνουν βλάβες σε απλά συνδυαστικά ψηφιακά κυκλώματα.

•      Να διαβάζουν και να σχεδιάζουν απλά σχέδια αυτοματισμών.

•      Να αναγνωρίζουν και αιτιολογούν τη χρήση των αισθητήρων στη λειτουργία ενός κυκλώματος αυτοματισμού.

•      Να κατασκευάζουν και ελέγχουν κυκλώματα αυτοματισμών.

−«Συστήματα Αυτοματισμού (Α’ Τόμος)», Ν. Ζούλης κ.α.

−«Τετράδιο Εργαστηριακών Ασκήσεων για το Εργαστήριο Αυτοματισμού», Ν. Ζούλης κ.ά

−«Ηλεκτρολογία – Αυτοματισμοί», Β’ Τάξης 1ου Κύκλου ΤΕ.Ε., Ειδικότητα: Ψυκτικών Εγκαταστάσεων και κλιματισμού, Διακουμάκος Κ., κ.α.

Ενδεικτικές ώρες:

4

•      Να ενημερωθούν για τις εφαρμογές του ηλεκτρισμού σε συσκευές, μηχανήματα και εγκαταστάσεις.

•      Να αναγνωρίζουν τα βασικά εξαρτήματα και τις ηλεκτρικές διατάξεις που χρησιμοποιούνται στις κτιριακές εγκαταστάσεις.

Οι μαθητές/τριες εμπλέκονται σε μαθησιακές δραστηριότητες που προωθούν τη διερεύνηση, τη συνεργασία και τη δημιουργικότητα με στόχο την επίτευξη των επιμέρους μαθησιακών στόχων. Προτείνεται να ακολουθηθεί η προσέγγιση με τη μέθοδο project βάσει δικτυογραφικής αναζήτησης, βιβλιογραφικής μελέτης, κατηγοριοποίησης και σχεδιασμού, μοντελοποίησης, προγραμματισμού, κατασκευής σε επίπεδο ομάδας και τέλος, ολοκλήρωσης και παρουσίασης του έργου-τεχνουργήματος στην ολομέλεια. Ενδεικτικά, κάθε ομάδα μπορεί να επικεντρωθεί σε ένα διαφορετικό προτεινόμενο θέμα σε σχέση με τη διεπιστημονική προσέγγιση και θεματολογία (από τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη, τη μοντελοποίηση και την ολοκλήρωση και παρουσίαση).

•      Να περιγράφουν τον τρόπο συνδεσμολογίας των στοιχείων από τα οποία αποτελείται μια εγκατάσταση.

•      Να αναγνωρίζουν εξαρτήματα και να διαβάζουν αντίστοιχα σχέδια, τα οποία είτε είναι μεμονωμένα είτε ενταγμένα ή και συμπεριλαμβάνονται σε ηλεκτρολογικά, ηλεκτρονικά, μηχανολογικά και οικοδομικά σχέδια.

•      Να προσομοιώνουν κυκλώματα εγκαταστάσεων.

•      Να αναγνωρίζουν οι μαθητές/τριες τα δίκτυα μεταφοράς και διανομής μέσης και χαμηλής τάσης και τα βασικά στοιχεία μιας ηλεκτρικής παροχής.

•      Να αναγνωρίζουν, εγκαθιστούν, συντηρούν βασικές ηλεκτρονικές συσκευές γραφείου.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−«Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις» των Σ. Αντωνόπουλου κ.α.

−Τεχνολογία Υπολογιστών και Περιφερειακών, 1ος Κύκλος, Β’ τάξη ΤΕΕ, (Μαντζάκος Α. Πέτρος, Μελέτης Χρήστος, Μπουγάς Παύλος, Πεκμεστζής Κιαμάλ, Σιφναίος Ιωάννης).

−Εργαστήριο Δικτύων Υπολογιστών, 2ος Κύκλος, Α’ τάξη ΤΕΕ, (Βουτυράς Γεώργιος, Μαντζάκος Πέτρος, Μπόβαλης Κωνσταντίνος).

−Επικοινωνίες και Δίκτυα, 1ος Κύκλος, Α’ τάξη ΤΕΕ, (Ματακιάς Σωτήρης, Τσιγγόπουλος Ανδρέας, Αμδίτης Άγγελος).

−Εκπομπή και Λήψη Τηλεοπτικού Σήματος (Μέρος Β’), 2ος Κύκλος, Α’ τάξη ΤΕΕ, (Μπρακατσούλας Ευάγγελος, Τσαμούταλος Κωνσταντίνος, Τσίντζος Πέτρος, Τσιρώνης Παναγιώτης)

•      Να κατανοούν τη διαδικασία εγκατάστασης και συντήρησης σε μικρά υπολογιστικά και επικοινωνιακά δίκτυα.

Ενδεικτικές ώρες:

3

•      Να κατανοεί βασικά στοιχεία θεωρίας επικοινωνιών και δικτύων συστημάτων σε οχήματα.

οχήματος.

•      Να αναγνωρίζει τα ηλεκτρικά, τα ηλεκτρονικά και τα λειτουργικά συστήματα αυτοκινήτων- μοτοσυκλετών και γενικά οχημάτων.

•      Να αναγνωρίζει τα συστήματα παραγωγής και μετάδοσης ισχύος.

Ο/Η εκπαιδευτικός μπορεί να δημιουργήσει ομάδες εργασίας, να προγραμματίσει επισκέψεις σε σχετικούς χώρους εργασίας ή να προσκαλέσει ειδικούς στο σχολείο για ενημέρωση των μαθητών/τριών σχετικά με τις εργασίες τους.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

Συγγραφέας Rolf Gscheidle. Εκδοτικός Όμιλος ΙΩΝ.

−Μηχατρονική – ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΣ

−Δυναμικά Τεχνικά Εγχειρίδια, που να αναφέρονται σε όλα τα διδασκόμενα μαθήματα και να περιέχουν όλες τις σύγχρονες εξελίξεις στον τομέα της μηχανοτρονικής και της Βιομηχανίας 4.0.

−Διαδραστικό υλικό και αναδυόμενες τεχνολογίες που μπορούν να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο της Βιομηχανίας 4.0.

Ενδεικτικές ώρες:

4

•      Να διαχωρίζουν τις έννοιες υλικού

–λογισμικού.

•      Να κατανοούν βασικά ζητήματα αρχιτεκτονικής υπολογιστών (όπως ο επεξεργαστής, η κύρια μνήμη, η βοηθητική μνήμη, η κρυφή μνήμη, οι μονάδες εισόδου/εξόδου, οι ελεγκτές,

οι δίαυλοι κ.ά.).

•      Να κατανοούν τις βασικές έννοιες των λειτουργικών συστημάτων.

•      Να κατανοούν τις βασικές έννοιες λογισμικού εφαρμογών.

Οι μαθητές/τριες εμπλέκονται σε μαθησιακές δραστηριότητες που προωθούν τη διερεύνηση, τη συνεργασία και τη δημιουργικότητα με στόχο την επίτευξη των επιμέρους μαθησιακών στόχων. Προτείνεται να ακολουθηθεί η προσέγγιση με τη μέθοδο project βάσει δικτυογραφικής αναζήτησης, βιβλιογραφικής μελέτης, κατηγοριοποίησης και παρουσίασης των επιμέρους θεματικών ενοτήτων σε επίπεδο ομάδας και τέλος, παρουσίασης στην ολομέλεια.

Ενδεικτικά, κάθε ομάδα μπορεί να επικεντρωθεί σε ένα διαφορετικό προτεινόμενο θέμα σε σχέση με τα υπολογιστικά συστήματα και την αρχιτεκτονική τους ή το λογισμικό (λειτουργικά συστήματα ή/και λογισμικό εφαρμογών).

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Τεχνολογία Υπολογιστών και Περιφερειακών, 1ος Κύκλος, Β’ τάξη ΤΕΕ, (Μαντζάκος Α. Πέτρος, Μελέτης Χρήστος, Μπουγάς Παύλος, Πεκμεστζής Κιαμάλ, Σιφναίος Ιωάννης).

−Ματζάκος Α. Πέτρος Μελέτης Χρήστος, Μπουγάς Παύλος, Πεκμεστζή Κιαμάλ, Σιφναίος Ιωάννης, ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ, Β΄ ΕΠΑ.Λ., ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ, ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ

−Ν. Κατσούλα, Χ. Όροβα και Σ. Παναγιωτίδη, «Λειτουργικά Συστήματα και Ασφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων», Β’ ΕΠΑΛ

−Δρόσος, Δ., Βουγιούκας, Δ., Καλλίγερος, Ε., Κοκολάκης, Σ., Σκιάνης, Χ. 2015. Υπολογιστικά συστήματα: Δομή, αρχιτεκτονική και λειτουργικά συστήματα. [Κεφάλαιο Συγγράμματος]. Στο Δρόσος, Δ., Βουγιούκας, Δ., Καλλίγερος, Ε., Κοκολάκης, Σ., Σκιάνης, Χ. 2015. Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών & επικοινωνιών. [ηλεκτρ. βιβλ.] Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. κεφ. 2. Διαθέσιμο στο: http://hdl.handle.net/11419/4583

−Σιδηρόπουλος, Α. 2015. Εισαγωγή στα Λειτουργικά Συστήματα και το Unix. [Κεφάλαιο Συγγράμματος]. Στο Σιδηρόπουλος, Α. 2015. Εισαγωγή στα λειτουργικά συστήματα. [ηλεκτρ. Βιβλ.] Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. κεφ. 1. Διαθέσιμο στο: http://hdl.handle.net/11419/2475

3D Printing, Drone κ.α.)

4

•      Να αναγνωρίζουν τα υλικά 3Δ εκτύπωσης (PLA-πολυγαλακτικό οξύ, ABS, PET, SLAρυτίνη κ.ά.).

•      Να αναγνωρίζουν την ευρύτητα χρήσης της τρισδιάστατης (3Δ) εκτύπωσης από ειδικότητες διαφορετικών τομέων.

•      Να γνωρίζουν τις κοινότητες υποστήριξης («συνεργατικές κοινότητες») 3Δ εκτύπωσης.

•      Να γνωρίζουν βασικές έννοιες σχεδίασης με κατάλληλο λογισμικό 3Δ σχεδίασης (CAD) (επί παραδείγματι ελεύθερου κώδικα ή ελεύθερα παρεχόμενου), καθώς και λογισμικού 3Δ εκτύπωσης τμηματοποίησης – προετοιμασίας εκτύπωσης (Slicing-Finishing).

•      Να αναγνωρίζουν τα οικονομικά οφέλη και την πολυδιάστατη ανταποδοτικότητα σε επίπεδο σχολικής μονάδας και τοπικής κοινωνίας από τη χρήση τρισδιάστατης εκτύπωσης.

Ενδεικτικά κάθε ομάδα μπορεί να επικεντρωθεί σε ένα διαφορετικό προτεινόμενο θέμα σε σχέση με τη θεματολογία (από τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη, τη μοντελοποίηση και την ολοκλήρωση και παρουσίαση).

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Γιαννατσής, Ι., Δεδούσης, Β., Κανελλίδης, Β. 2015. Τεχνολογίες Προσθετικής Κατασκευής και Τριδιάστατης Εκτύπωσης. [Κεφάλαιο Συγγράμματος]. Στο Γιαννατσής, Ι., Δεδούσης, Β., Κανελλίδης, Β. 2015. Σύγχρονες τεχνολογίες κατασκευής με τη βοήθεια Η/Υ. [ηλεκτρ. βιβλ.] Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. κεφ. 3. Διαθέσιμο στο: http://hdl.handle.net/11419/4524

Α) να τους παρουσιάσει τη βασική Δομή ενός Επιχειρηματικού Σχεδίου,

6

Συνεταιρισμοί, Επιχειρήσεις, Βιομηχανίες.

Ενδεικτικές δράσεις

o  Διαχείριση κινδύνου και αβεβαιότητας.

o  Διαφήμιση, εμπόριο, ηλεκτρονικό εμπόριο.

εταιρείες/ επιχειρήσεις της περιοχής, τον σύλλογο διδασκόντων και τον σύλλογο γονέων και κηδεμόνων, ένα παζάρι τεχνολογικών προϊόντων που θα έχουν κατασκευαστεί από τους/τις ίδιους/ες, με οργάνωση και προβολή μέσα από δράσεις των μαθητών/τριών.

−Γκαγκάτσιος Ι. (2008) Καινοτομία – Επιχειρηματικότητα – Επιχειρήσεις, Αθήνα : ΙΔΕΚΕ Γενική Γραμματεία Εκπαίδευσης Ενηλίκων https://www.openbook.gr/kainotomia-epixeirimatikotita-epixeiriseis/

−ΕΥΔ ΕΠΕΔΒΜ (2014) Π.3. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ : Τελική έκθεση –

Μελέτη Τεύχος Β΄: Βιβλιογραφική Ανασκόπηση [του έργου «Εκπόνηση μελέτης για την εφαρμογή των προγραμμάτων επιχειρηματικότητας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση»] Αθήνα: Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων http://repository.edulll.gr/edulll/retrieve/11535/3719_%CE%A03%20%CE%A4

%CE%95%CE%A5%CE%A7%CE%9F%CE%A3%20%CE%92.pdf

−Ι.ΜΕ. Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε. (2014) Παροχή εισαγωγικών γνώσεων και δεξιοτήτων επιχειρηματικότητας και πληροφορικής σε αυτοαπασχολούμενους, εργαζόμενους κι εργοδότες μικρών επιχειρήσεων, Αθήνα:

ΥΠ.Ε.Π.Θ. https://imegsevee.gr/wp- content/uploads/2018/02/Epixeirimatikotita2.pdf

−Πριμικίρη Α. (2020) Εκπαίδευση 4.0* Μάθηση και Δεξιότητες του 21ου αιώνα ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, Αθήνα: Εκδ.

Παπαδόπουλος. https://www.epbooks.gr/wp- content/uploads/2020/12/25.173-EKPAIDEYSH.KEF1_.pdf

−Κέντρου EUROGUIDANCE & EUROPASS (2017) Συμβουλευτική Σταδιοδρομίας για την ανάπτυξη Επιχειρηματικών Δεξιοτήτων, (Θεωρητικό πλαίσιο) Αθήνα: ΕΟΠΠΕΠ https://www.eoppep.gr/images/SYEP/epixeirimatikotita_theoria.pdf

−Κέντρου EUROGUIDANCE & EUROPASS (2017) Συμβουλευτική Σταδιοδρομίας για την ανάπτυξη Επιχειρηματικών Δεξιοτήτων, (Ασκήσεις ευαισθητοποίησης), Αθήνα: ΕΟΠΠΕΠ https://www.eoppep.gr/images/SYEP/epixeirimatikotita_askiseis.pdf

−Κορρές, Γ., (2015) Επιχειρηματικότητα και ανάπτυξη Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. https://repository.kallipos.gr/handle/11419/693

−Ιστοσελίδα Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Εκπαίδευση και

κατάρτιση: https://ec.europa.eu/education/policies/european-policy- cooperation/entrepreneurship-in-education_el

−Ιστοσελίδα Θερινού Σχολείου Νεανικής Επιχειρηματικότητας (YES Υouth

Entrepreneurship Summer School): https://yes.aueb.gr/

−Ιστοσελίδα ΕΟΠΠΕΠ για τη Νεανική Επιχειρηματικότητα:

https://www.eoppep.gr/teens/index.php/businessman

•      Διατάξεων των Κανονισμών υγείας και ασφάλειας στον χώρο εργασίας.

•      Διατάξεων ασφαλούς χρήσης εργαλείων, εξοπλισμού, υλικών και μέσων στον χώρο εργασίας.

Κατά την επίσκεψη σε χώρο εργασίας να γίνει συζήτηση/ επίδειξη για μέτρα ασφαλείας. Για παράδειγμα στη συγκεκριμένη διδακτική ενότητα μπορεί να γίνει αναφορά στους τρόπους προστασίας για την αποφυγή της ηλεκτροπληξίας και στις πρώτες βοήθειες που πρέπει να παρασχεθούν σε περίπτωση ηλεκτροπληξίας.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−https://www.elinyae.gr/ekdoseis/meletes/i-ygeia-kai-i-asfaleia-tis-ergasias- os-ergaleio-prolipsis-biomihanikon-atyhimaton

−https://www.elinyae.gr/ekdoseis/biblia/asfaleia-kai-ygeia-stis-kataskeyes

https://www.elinyae.gr/ekdoseis/biblia/oriakes-times-ekthesis-himikon- paragonton-deiktes-biologikis-ekthesis-se-himikoys-2

4

•      Να αξιολογούν και να αναγνωρίζουν πιθανές πηγές κινδύνου (πιθανότητα, συχνότητα των κινδύνων ατυχημάτων κατά την εργασία).

•      Να προτείνουν λήψη μέτρων ελέγχου και ασφαλείας για τη μείωση της επικινδυνότητας στον εργασιακό χώρο.

•      Να χρησιμοποιούν σωστά τα ΜΑΠ (Μέσα Ατομικής Προστασίας).

Ενδεικτικές ώρες:

6

/Portfolio Assessment, ο οποίος θα αποτελεί συλλογή έργων του μαθητή/τριας, τα οποία θα έχουν επιλεγεί με τη συναίνεσή του και με βάση συγκεκριμένο στόχο. Τα έργα αυτά θα αποτελούν τεκμήρια για την προσπάθεια, την πρόοδο και την επίδοση του μαθητή σε δεδομένες μαθησιακές δραστηριότητες που καλείται να επιτελέσει (μεμονωμένα ή συσχετιζόμενα).

•      εφαρμογή μαθησιακών δραστηριοτήτων που εδράζονται σε καινοτόμες παιδαγωγικές προσεγγίσεις (π.χ. συνεργατική, διερευνητική μάθηση, κ.λπ.), δημιουργία ποικίλων ερωτήσεων και τεστ μέσω της εφαρμογής του e- portfolio για την αξιολόγηση των μαθητών/ριών σε ευρύ φάσμα θεμάτων, σχετιζόμενων πάντα με τα μαθησιακά αποτελέσματα.

•      παροχή οδηγιών, υποδείξεων και εξατομικευμένης ανατροφοδότησης προς κάθε μαθητή/ρια. Η ανατροφοδότηση μπορεί να περιλαμβάνει: α) παραπομπή σε επιπλέον μαθησιακούς πόρους (θεωρία, παραδείγματα, ασκήσεις, πολυμεσικό υλικό) προκειμένου να καλυφθούν τα κενά και οι αδυναμίες, β) παροχή σχολίων, ενθαρρυντικών μηνυμάτων, συμβουλών, κ.λπ.

•      μελέτη και δημιουργία έργων του μαθητή/τριας για κάθε ειδικότητα του τομέα Εφαρμοσμένων Τεχνών διάρκειας 5-6 εβδομάδων για κάθε μια.

Παράδειγμα εφαρμογής:

1.  Καθορίζεται ο γενικός σκοπός του Φακέλου Εργασιών Μαθητή/τριας (Φ.Ε.Μ.).

2.  Επιλέγεται η φύση του θέματος (π.χ. αφίσα, κεραμικό αντικείμενο) και αποσαφηνίζονται οι τομείς γνώσεων και δεξιοτήτων που θα απαρτίζουν τα μέρη του:

27

Ενδεικτικές ώρες:

10

•      Να εφαρμόζουν τα βασικά στοιχεία σχεδίασης των έργων που μελετούν.

6

o  αισθητική του θέματος (Αισθητική εκτίμηση, Αρχές Σύνθεσης),

o  τρόποι σχεδίασης, διακόσμησης [Σχέδιο (Ελεύθερο, Γραμμικό), Ψηφιακός σχεδιασμός – Ψηφιακές εφαρμογές],

o  ανακύκλωση του χαρτιού και των χαρτονιών σε σχέση με το πρωτογενές υλικό. Πως παράγονται; Δημιουργικός σχεδιασμός- έμπνευση- ιδέα. Επανάχρηση κεραμικών σήμερα και στην αρχαιότητα (πήλινες χύτρες ή αμφορείς χρησιμοποιήθηκαν για ενταφιασμό, συνήθως βρεφών, το λεγόμενο εγχυτρισµό) (Αειφορία, Περιβαλλοντική συνείδηση)

Ενδεικτικές ώρες:

10

4

3. Ορίζεται το κοινό των αξιολογητών (audience). Καθορίζονται οι αποδέκτες του φακέλου εργασιών συμμαθητές, δάσκαλος, σχολικός σύμβουλος, προς τον οποίο απευθύνεται ο Φ.Ε.Μ.

Ενδεικτικές ώρες:

6

2

•      συμμετοχή μαθητών/τριών σε διαγωνισμούς για την ανάδειξη των καλύτερων καλλιτεχνικών έργων – ιδεών.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Πετροπούλου Ο., Κασιμάτη Αικ., Ρετάλης Σ. (2015) Σύγχρονες μορφές εκπαιδευτικής αξιολόγησης με αξιοποίηση εκπαιδευτικών τεχνολογιών, Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών https://www.openbook.gr/sygxrones-morfes-ekpaideytikis-axiologisis-me- axiopoiisi-ekpaideytikwn-texnologiwn/

−Σαντοριναίος Μ. (2015) Από τις σύνθετες τέχνες στα υπερμέσα και τους νέους εικονικούς – δυνητικούς χώρους, Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών https://repository.kallipos.gr/handle/11419/6076

−Πούλιος Ι., Αλιβιζάτου Μ., Αραμπατζής Γ., Γιαννακίδης Α., Καραχάλης Ν. Γ., Μάσχα Ε., Μούλιου Μ., Παπαδάκη Μ., Προσύλης Χρ., Τουλούπα Σ. (2015) Πολιτισμική διαχείριση, τοπική κοινωνία και βιώσιμη ανάπτυξη, Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. https://repository.kallipos.gr/handle/11419/2394

−Βαβουρανάκης, Γ., (2015) Εικόνα και αρχαιολογία Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. https://repository.kallipos.gr/handle/11419/5178

−Κυριακουλάκος, Π., Καλαμπάκας, Ε., (2015) Η οπτικοακουστική κατασκευή Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. https://repository.kallipos.gr/handle/11419/5709

−Κολοκυθάς, Κ., (2015) Ψηφιακά μέσα στις οπτικοακουστικές τέχνες, Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. https://www.openbook.gr/psifiaka-mesa-stis-optikoakoustikes-texnes/

−E-me: Ιστορία της Τέχνης https://blogs.e-me.edu.gr/hive-istoria-tis- texnis2018/

−Ιστοσελίδα της Ανοικτής Βιβλιοθήκης https://www.openbook.gr/

−Ιστοσελίδα Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ελλάδας

http://ayla.culture.gr/educational-material/

ΣΧΟΛΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ

−Σιαπκίδης Ν. Τροβά Β. «Αρχές σύνθεσης», Α΄ τάξη 1ου κύκλου ΤΕΕ, Σχεδιασμός Εσωτερικών Χώρων, Γραφικές Τέχνες, Συντήρηση Έργων Τέχνης- Αποκατάσταση http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/pdf/8547/4186/24- 0149_Arches-Synthesis_B-EPAL_Vivlio-Mathiti/

−Αντωνοπούλου Ν., Κούρτης Κ., Παπαδάκης Χ. «Ελεύθερο Σχέδιο» Β΄ τάξη 1ου κύκλου ΤΕΕ http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/pdf/8547/4188/24- 0150_Eleuthero-Schedio_B-EPAL_Vivlio-Mathiti/

−Μονεμβασίτου Α., Παυλίδης Γ., Παυλίδου Α. «Γραμμικό Σχέδιο» Β΄ τάξη- Ενιαίου Λυκείου http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/pdf/8547/2558/22-0194- 02_Grammiko-Schedio_G-Lykeiou-Epilogis_Vivlio-Mathiti/

−Ζιρώ Ο., Μερτζάνη Ε., Πετρίδου Β. «Ιστορία Τέχνης», Γ΄ τάξη Γενικού Λυκείου (επανέκδοση με βελτιώσεις) http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/pdf/8547/3992/22-0135-02_Istoria-tis- Technis_G-Lykeiou-Epilogis_Vivlio-Mathiti/

−Καλαντζής Β., Παπαμανώλης Ν., Τερζίδης Χ. . «ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Η/Υ Β΄ τάξη 1ου κύκλου ΤΕΕ, Γραφικές Τέχνες http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/pdf/8547/4190/24-0151_Efarmoges- Ilektronikou-Ypologisti_B-EPAL_Vivlio-Mathiti/

Επιχειρηματικό- τητα

Ενδεικτικές ώρες:

6

•      επισκέψεις μαθητών σε επιχειρήσεις και οργανισμούς και περιήγηση στα επιμέρους τμήματα,

•      Να αναπτύσσουν σημαντικές επαγγελματικές και κοινωνικές δεξιότητες: ομαδική εργασία, διαπραγμάτευση, επίλυση προβλημάτων, ικανότητες παρουσίασης κ.ά.

•      Να ανακαλύπτουν το εργασιακό περιβάλλον και να αποκτούν παραστάσεις για την αποτελεσματική οργάνωση της παραγωγικής διαδικασίας, τις

ειδικότητας ΠΕ 80), που κατευθύνει τις συζητήσεις, μοιράζεται τις γνώσεις και τις εμπειρίες του με τους μαθητές και λειτουργεί ως σύνδεσμος των μαθητών με την αγορά εργασίας. Ο εκπαιδευτικός, σε συνεργασία με τον σύμβουλο/ συνεργάτη, προσαρμόζει το πρόγραμμα στις ανάγκες των μαθητών, οργανώνει τις δραστηριότητες που υλοποιούνται σε κάθε συνάντηση-μάθημα και διασφαλίζει την ομαλή διεξαγωγή του προγράμματος,

•      ομιλίες – παρουσιάσεις στελεχών επιχειρήσεων και οργανισμών από τον χώρο των τεχνών και του πολιτισμού,

•      συμμετοχή μαθητών σε δράσεις τύπου παρακολούθηση εργασίας – job shadowing, κατά τη διάρκεια των οποίων παρακολουθούν επιτόπου μια επαγγελματική δραστηριότητα σε πραγματικές συνθήκες,

•      συμμετοχή μαθητών/τριών σε διαγωνισμούς για την ανάδειξη των καλύτερων Επιχειρηματικών Ιδεών.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

•      Να αναφέρουν τις νέες μορφές χρηματοδότησης επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στον τομέα των Εφαρμοσμένων Τεχνών.

−Γκαγκάτσιος Ι. (2008) Καινοτομία – Επιχειρηματικότητα – Επιχειρήσεις, Αθήνα : ΙΔΕΚΕ Γενική Γραμματεία Εκπαίδευσης Ενηλίκων https://www.openbook.gr/kainotomia-epixeirimatikotita-epixeiriseis/

−Δίκτυο Ευρυδίκη (2016) Η Εκπαίδευση στο Επιχειρείν: Έκθεση του Δικτύου Ευρυδίκη Εκπαίδευση και κατάρτιση στα Σχολεία της Ευρώπης Βρυξέλλες: Ευρωπαϊκή Επιτροπή http://publications.europa.eu/resource/cellar/74a7d356-dc53-11e5-8fea- 01aa75ed71a1.0008.01/DOC_1

−ΕΥΔ ΕΠΕΔΒΜ (2014) Π.3. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ : Τελική έκθεση –

Μελέτη Τεύχος Β΄: Βιβλιογραφική Ανασκόπηση [του έργου «Εκπόνηση μελέτης για την εφαρμογή των προγραμμάτων επιχειρηματικότητας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση»] Αθήνα: Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων http://repository.edulll.gr/edulll/retrieve/11535/3719_%CE%A03%20%CE%A4

%CE%95%CE%A5%CE%A7%CE%9F%CE%A3%20%CE%92.pdf

−Ι.ΜΕ. Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε. (2014) Παροχή εισαγωγικών γνώσεων και δεξιοτήτων επιχειρηματικότητας και πληροφορικής σε αυτοαπασχολούμενους, εργαζόμενους κι εργοδότες μικρών επιχειρήσεων, Αθήνα:

ΥΠ.Ε.Π.Θ. https://imegsevee.gr/wp- content/uploads/2018/02/Epixeirimatikotita2.pdf

−Πριμικίρη Α. (2020) Εκπαίδευση 4.0* Μάθηση και Δεξιότητες του 21ου αιώνα ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, Αθήνα: Εκδ.

Παπαδόπουλος. https://www.epbooks.gr/wp- content/uploads/2020/12/25.173-EKPAIDEYSH.KEF1_.pdf

−Κέντρου EUROGUIDANCE & EUROPASS (2017) Συμβουλευτική Σταδιοδρομίας για την ανάπτυξη Επιχειρηματικών Δεξιοτήτων, (Ασκήσεις ευαισθητοποίησης), Αθήνα: ΕΟΠΠΕΠ https://www.eoppep.gr/images/SYEP/epixeirimatikotita_askiseis.pdf

−Κορρές, Γ., (2015) Επιχειρηματικότητα και ανάπτυξη Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. https://repository.kallipos.gr/handle/11419/693

−Ιστοσελίδα Σωματείου Επιχειρηματικότητας Νέων/Junior Achievement Greece, (ΣΕΝ/JA Greece): http://senja.gr/

−Ιστοσελίδα Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Εκπαίδευση και

κατάρτιση: https://ec.europa.eu/education/policies/european-policy- cooperation/entrepreneurship-in-education_el

−Ιστοσελίδα Θερινού Σχολείου Νεανικής Επιχειρηματικότητας (YES Υouth

Entrepreneurship Summer School): https://yes.aueb.gr/

−Ιστοσελίδα ΕΟΠΠΕΠ για τη Νεανική Επιχειρηματικότητα:

https://www.eoppep.gr/teens/index.php/businessman

Ενδεικτικές ώρες: 4

•      Να κατανοούν τις βασικές έννοιες και αρχές για την Υγιεινή και

•      επισκέψεις σε επιχειρήσεις και οργανισμούς του τομέα των εφαρμοσμένων τεχνών, περιήγηση στα επιμέρους τμήματα και εργασία ανά ομάδες μαθητών για τη γραπτή σύνταξη της εκτίμησης του κινδύνου στους εργασιακούς χώρους, παρουσίαση στην τάξη και ανάρτηση στην ιστοσελίδα του σχολείου ή σε πλατφόρμα ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης (π.χ. e-class ή e-me),

•      Να δηλώνουν τις βασικές υποχρεώσεις τόσο του εργοδότη όσο και του εργαζόμενου στη διασφάλιση της υγιεινής και ασφάλειας στον εργασιακό χώρο.

•      Να αξιολογούν και να αναγνωρίζουν πιθανές πηγές κινδύνου (πιθανότητα, συχνότητα των κινδύνων ατυχημάτων κατά την εργασία).

•      Να ονομάζουν τις μεθόδους και τις τεχνικές της αντιμετώπισης και διαχείρισης των κινδύνων ατυχημάτων κατά την εργασία.

•      Να προτείνουν λήψη μέτρων ελέγχου και ασφαλείας για τη μείωση της επικινδυνότητας στον εργασιακό χώρο.

•      Να αναγνωρίζουν τη σήμανση ασφαλείας.

•      Να χρησιμοποιούν σωστά τα ΜΑΠ (Μέσα Ατομικής Προστασίας).

•      συμπλήρωση φύλλου εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου,

•      εκπαιδευτική επίσκεψη στο ΕΛΙΝΥΑΕ (Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας) ή πρόσκληση εκπροσώπων στη σχολική μονάδα για να ενημερώσουν τους μαθητές για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των επαγγελματικών κινδύνων,

•      εφαρμογή ορθών πρακτικών για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας.

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

−Κανονιστικές/ νομοθετικές ρυθμίσεις για την Υγιεινή και Ασφάλεια των Εργαζομένων, σύμφωνα με την Εθνική νομοθεσία, τα τελευταία χρόνια όμως έχουν προστεθεί πολλές νέες οδηγίες και κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) με τις οποίες η χώρα μας έχει εναρμονίσει την νομοθεσία της.

−Στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία (2021-2027) https://osha.europa.eu/el/safety-and-health-legislation/eu- strategic-framework-health-and-safety-work-2021-2027

−Κανονισμός (EE) 2019/126 σχετικά με την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA) https://eur-lex.europa.eu/legal- content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32019R0126&from=EL

−ΦΕΚ 3757 Β’ 2017 “Έγκριση Εθνικής Στρατηγικής για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία για τα έτη 2016-2020” https://www.elinyae.gr/sites/default/files/2019- 07/3757b_2017.1509006334014.pdf

−ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2016/425 σχετικά με τα Μέσα Ατομικής Προστασίας και την κατάργηση της οδηγίας 89/686 ΕΟΚ. https://eur-lex.europa.eu/legal- content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32016R0425&from=EL

−Νόμος 3850/10 (ΦΕΚ 84/Α) “Κώδικας νόμων για την υγεία και την ασφάλεια

−Π.Δ. 17/18-1-96 (ΦΕΚ 11 Α’) “Μέτρα για τη βελτίωση της ασφάλειας

και της υγείας των εργαζομένων κατά την εργασία σε συμμόρφωση με τις οδηγίες 89/391/ΕΟΚ και 91/383/ΕΟΚ”. https://www.elinyae.gr/sites/default/files/2019-07/11A_96.pdf

−Νόμος 1568/85 (ΦΕΚ 177/Α) “Υγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων” (νόμος-πλαίσιο). https://www.elinyae.gr/sites/default/files/2019-07/1568- 85.1110628967438.pdf

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Δοντάς Σ., Γεωργιάδου Ε., Βαγιόκας Ν. (2007) Σήμανση Ασφάλειας και υγείας, Αθήνα: ΕΛΙΝΥΑΕ https://www.elinyae.gr/sites/default/files/2019- 07/Simansi_site.1175163453610.pdf

−Δρίβας Σ., Ζορμπά Κ., Κοθκοθλάκη Θ. (2000) Μεθοδολογικός οδηγός για την εκτίμηση και πρόληψη του επαγγελματικού κινδύνου, Αθήνα: ΕΛΙΝΥΑΕ https://www.elinyae.gr/sites/default/files/2019- 07/METHODOLOGIKOS_Bedition.1185525283850.pdf

−Ευρωπαϊκή Ένωση (2016) Η υγεία και η ασφάλεια στην εργασία είναι κάτι που μας αφορά όλους Πρακτικές κατευθυντήριες γραμμές για τους εργοδότες, Λουξεμβούργο: Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής

Ένωσης https://op.europa.eu/el/publication-detail/-/publication/cbe4dbb7- ffdc-11e6-8a35-01aa75ed71a1/language-el

−Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (2002) Καλές πρακτικές για ασφαλή εργασία στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, Αθήνα: Γενική Διεύθυνση Συνθηκών και Υγιεινής της Εργασίας https://www.premetis.gr/img/90c6314650a0d54fdcabe5cd5406f9afkales%20 praktikes.pdf

−Πρόγραμμα Ρroteas (Σύστημα Διαχείρισης Υγιεινής Ασφάλειας &

Περιβάλλοντος) (ΥΑΠΕ). 2013. http://proteas-reach.gr/el

−Ιστοσελίδα Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛΙΝΥΑΕ): http://www.elinyae.gr

−Ιστοσελίδα Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία: https://osha.europa.eu/el/about-eu-osha

−Ιστοσελίδα Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Γενική Διεύθυνση Συνθηκών και Υγιεινής της Εργασίας: https://ypergasias.gov.gr/ergasiakes-scheseis/ygeia-kai-asfaleia-stin- ergasia/

−Διαδικτυακή πλατφόρμα η οποία παρέχει δυνατότητα δημιουργίας εργαλείων εκτίμησης κινδύνου ανά τομέα με το Διαδραστικό Εργαλείο Εκτίμησης Κινδύνου https://oiraproject.eu/el/what-oira

−Ιστοσελίδα για τις Εκστρατείες «Ασφαλείς και Υγιείς Χώροι Εργασίας» https://osha.europa.eu/el/healthy-workplaces-campaigns

o   Διαπροσωπικές σχέσεις –

ψυχική υγεία,

o   αυτοεκτίμηση,

o   ατομική ταυτότητα,

o   συναισθήματα,

o   επικοινωνία,

o   ενεργητική ακρόαση,

o   κοινωνικός αποκλεισμός- ίσες ευκαιρίες, ισότητα των δύο φύλων, ρατσισμός, βία,

o   αντιμετώπιση πένθους, αντιμετώπιση άγχους (σχολικού-εργασιακού).

•      Να είναι σε θέση να διαχειριστούν θέματα όπως:

o   Πρόληψη εξαρτησιογόνων ουσιών (ναρκωτικά, αλκοόλ, τσιγάρο).

o   Διατροφή και διατροφικές συνήθειες, (παχυσαρκία, καρδιαγγειακά νοσήματα, στοματική υγιεινή, γενετικά τροποποιημένα προϊόντα).

o   Σεξουαλική Αγωγή- διαφυλικές σχέσεις.

Λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες διδασκαλίας με τη χρήση καινοτόμων μεθόδων μάθησης και τη χρήση αναδυόμενων τεχνολογιών και με γνώμονα τις γνωστικές περιοχές που είναι απαραίτητες να κατέχουν οι μαθητές/τριες για την μετάβαση τους στις επόμενες τάξεις οι εκπαιδευτικοί διαμορφώνουν ανάλογα την πορεία των προτεινόμενων διδακτικών ενοτήτων.

Προτείνεται στον εκπαιδευτικό να παρέχει επιλεγμένες πηγές πληροφόρησης και να ενθαρρύνει δράσεις που να ενισχύουν την ανακαλυπτική /διερευνητική μάθηση.

Ο/Η εκπαιδευτικός μπορεί να δημιουργήσει ομάδες εργασίας, να προγραμματίσει επισκέψεις σε σχετικούς χώρους εργασίας ή να προσκαλέσει ειδικούς στο σχολείο για ενημέρωση των μαθητών/τριών σχετικά με τις εργασίες τους.

Άλλες δραστηριότητες:

•      Μελέτες περιπτώσεων –πραγματικά περιστατικά ασθενών.

•      Άσκηση σε ομάδες για την αντιμετώπιση εικονικών περιπτώσεων ασθενών.

•      Αναζήτηση ανά ομάδες μαθητών/τριών πληροφοριών από διάφορες πηγές σχετικά με τα θέματα υπό έρευνα.

•      Οργάνωση – παρουσίαση παιχνίδι ερωτήσεων και απαντήσεων ή/και παιχνίδι ρόλων για την ανάδειξη των βασικών θεμάτων (π.χ. εξαρτησιογόνες ουσίες).

•      Παρουσίαση θεμάτων με την αξιοποίηση αναδυόμενων τεχνολογιών, για την καλύτερη κατανόηση του ανθρώπινου οργανισμού και των υπό μελέτη

27

——–

διαπροσωπικές

Ενδεικτικές ώρες: 6

————————

————————

Ιατρικός και διαγνωστικός εξοπλισμός και εφαρμογές

Ενδεικτικές ώρες: 6

————————–

———————

Εισαγωγή στη Νοσηλευτική, Προσχολική ηλικία, Μικροβιολογία, Ακτινοτεχνολογία, Φαρμακευτική, Οδοντοτεχνική, Αισθητική – Κομμωτική Ενδεικτικές

ώρες: 10

o   Κυκλοφοριακή Αγωγή- ατυχήματα.

o   Περιβάλλον και υγεία.

o   Εθελοντισμός.

•      Να είναι σε θέση να αξιοποιήσουν αναδυόμενες τεχνολογίες στον τομέα της υγείας και ευεξίας, συμπεριλαμβανομένου αντίστοιχου εξοπλισμού (π.χ. αξιοποίηση τρισδιάστατων εκτυπωτών για τη δημιουργία εξοπλισμού υγείας, φορετών συσκευών για την παρακολούθηση ασθενών)

•      Αξιοποίηση εναλλακτικών σύγχρονων μέσων, όπως οι τρισδιάστατοι (3D)

εκτυπωτές, για τη δημιουργία ιατρικού εξοπλισμού με χαμηλότερο κόστος.

•      Εκπαιδευτική επίσκεψη σε σχετικές επιχειρήσεις ή/και πρόσκληση στη σχολική μονάδα εμπειρογνωμόνων.

•      Ανάρτηση εργασιών, συμπερασμάτων και του λοιπού υλικού σε πλατφόρμα ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης (π.χ. e-class ή e-me).

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Οι σχετικές ενότητες από τα εγχειρίδια του Τομέα Υγείας-Πρόνοιας-Ευεξίας και των άλλων Τομέων (για όποια ενότητα χρειαστεί) των ΕΠΑ.Λ..

−Μελέτες περίπτωσης διαφόρων ειδικοτήτων/ τομέων, με έμφαση στις τεχνικές ειδικότητες και στον τομέα υγείας (https://zspace.com/case-studies)

Ενδεικτικές ώρες: 6

•      επισκέψεις μαθητών σε επιχειρήσεις και οργανισμούς και περιήγηση στα επιμέρους τμήματα,

•      Να αναπτύσσουν σημαντικές επαγγελματικές και κοινωνικές δεξιότητες: ομαδική εργασία, διαπραγμάτευση, επίλυση προβλημάτων, ικανότητες παρουσίασης κ.ά.

•      Να ανακαλύπτουν το εργασιακό περιβάλλον και να αποκτούν παραστάσεις για την αποτελεσματική οργάνωση της παραγωγικής διαδικασίας, τις συνθήκες εργασίας, τις ευκαιρίες μελλοντικής εργασίας, κ.λπ.

ειδικότητας ΠΕ 80), που συντονίζει τις συζητήσεις, μοιράζεται τις γνώσεις και τις εμπειρίες του με τους μαθητές/τριες και λειτουργεί ως σύνδεσμος των μαθητώντ/ριών με την αγορά εργασίας. Ο εκπαιδευτικός, σε συνεργασία με τον σύμβουλο/ συνεργάτη, προσαρμόζει το πρόγραμμα στις ανάγκες των μαθητών/τριών, οργανώνει τις δραστηριότητες που υλοποιούνται σε κάθε συνάντηση-μάθημα και διασφαλίζει την ομαλή διεξαγωγή του προγράμματος,

•      ομιλίες – παρουσιάσεις στελεχών επιχειρήσεων και οργανισμών από τον χώρο του Τομέα Υγείας-Πρόνοιας και Ευεξίας,

•      συμμετοχή μαθητών σε δράσεις τύπου παρακολούθηση εργασίας – job shadowing, κατά τη διάρκεια των οποίων παρακολουθούν επιτόπου μια επαγγελματική δραστηριότητα σε πραγματικές συνθήκες,

•      συμμετοχή μαθητών/τριών σε διαγωνισμούς για την ανάδειξη των καλύτερων Επιχειρηματικών Ιδεών.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Bacigalupo M., Kampylis P., Punie Y., Van den Brande G. (2017) EntreComp: Το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για την Ικανότητα του Επιχειρείν, μετάφραση: Καρκαλέτση Π., απόδοση -επιμέλεια κειμένου: Μπέσιος Α. & Καμπύλης Π. Βρυξέλλες: European Commission’s Joint Research Centre http://repository.edulll.gr/edulll/bitstream/10795/3896/2/3896.pdf

−Δίκτυο Ευρυδίκη (2016) Η Εκπαίδευση στο Επιχειρείν: Έκθεση του Δικτύου Ευρυδίκη Εκπαίδευση και κατάρτιση στα Σχολεία της Ευρώπης Βρυξέλλες: Ευρωπαϊκή Επιτροπή http://publications.europa.eu/resource/cellar/74a7d356-dc53-11e5-8fea- 01aa75ed71a1.0008.01/DOC_1

−ΕΥΔ ΕΠΕΔΒΜ (2014) Π.3. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ : Τελική έκθεση –

Μελέτη Τεύχος Β΄: Βιβλιογραφική Ανασκόπηση [του έργου «Εκπόνηση μελέτης για την εφαρμογή των προγραμμάτων επιχειρηματικότητας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση»] Αθήνα: Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων http://repository.edulll.gr/edulll/retrieve/11535/3719_%CE%A03%20%CE%A4

%CE%95%CE%A5%CE%A7%CE%9F%CE%A3%20%CE%92.pdf

−Ι.ΜΕ. Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε. (2014) Παροχή εισαγωγικών γνώσεων και δεξιοτήτων επιχειρηματικότητας και πληροφορικής σε αυτοαπασχολούμενους, εργαζόμενους κι εργοδότες μικρών επιχειρήσεων, Αθήνα:

ΥΠ.Ε.Π.Θ. https://imegsevee.gr/wp- content/uploads/2018/02/Epixeirimatikotita2.pdf

−Πριμικίρη Α. (2020) Εκπαίδευση 4.0* Μάθηση και Δεξιότητες του 21ου αιώνα ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, Αθήνα: Εκδ.

Παπαδόπουλος. https://www.epbooks.gr/wp- content/uploads/2020/12/25.173-EKPAIDEYSH.KEF1_.pdf

−Κέντρου EUROGUIDANCE & EUROPASS (2017) Συμβουλευτική Σταδιοδρομίας για την ανάπτυξη Επιχειρηματικών Δεξιοτήτων, (Θεωρητικό πλαίσιο) Αθήνα: ΕΟΠΠΕΠ https://www.eoppep.gr/images/SYEP/epixeirimatikotita_theoria.pdf

−Κέντρου EUROGUIDANCE & EUROPASS (2017) Συμβουλευτική Σταδιοδρομίας για την ανάπτυξη Επιχειρηματικών Δεξιοτήτων, (Ασκήσεις ευαισθητοποίησης), Αθήνα: ΕΟΠΠΕΠ https://www.eoppep.gr/images/SYEP/epixeirimatikotita_askiseis.pdf

−Ιστοσελίδα Σωματείου Επιχειρηματικότητας Νέων/Junior Achievement Greece, (ΣΕΝ/JA Greece): http://senja.gr/

−Ιστοσελίδα Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Εκπαίδευση και

κατάρτιση: https://ec.europa.eu/education/policies/european-policy- cooperation/entrepreneurship-in-education_el

−Ιστοσελίδα Θερινού Σχολείου Νεανικής Επιχειρηματικότητας (YES Υouth

Entrepreneurship Summer School): https://yes.aueb.gr/

−Ιστοσελίδα ΕΟΠΠΕΠ για τη Νεανική Επιχειρηματικότητα:

https://www.eoppep.gr/teens/index.php/businessman

Ενδεικτικές ώρες: 4

·         Να κατανοούν τις βασικές έννοιες και αρχές για την Υγιεινή και Ασφάλεια της εργασίας.

·         Να δηλώνουν τις βασικές υποχρεώσεις τόσο του εργοδότη όσο και του εργαζόμενου στη διασφάλιση της υγιεινής και ασφάλειας στον εργασιακό χώρο.

·         επισκέψεις σε επιχειρήσεις και οργανισμούς του τομέα Υγείας, Πρόνοιας και Ευεξίας, περιήγηση στα επιμέρους τμήματα και εργασία ανά ομάδες μαθητών για τη γραπτή σύνταξη της εκτίμησης του κινδύνου στους εργασιακούς χώρους, παρουσίαση στην τάξη και ανάρτηση στην ιστοσελίδα του σχολείου ή σε πλατφόρμα ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης (π.χ. e-class ή e-me),

·         παρουσίαση παραδειγμάτων διαχείρισης κινδύνων στην πράξη,

·         συμπλήρωση φύλλου εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου,

·         εκπαιδευτική επίσκεψη στο ΕΛΙΝΥΑΕ (Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας) ή πρόσκληση εκπροσώπων στη σχολική μονάδα για να ενημερώσουν τους μαθητές για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των επαγγελματικών κινδύνων,

·         εφαρμογή ορθών πρακτικών για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας.

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

−     Κανονιστικές/ νομοθετικές ρυθμίσεις για την Υγιεινή και Ασφάλεια των Εργαζομένων, σύμφωνα με την Εθνική νομοθεσία, τα τελευταία χρόνια όμως έχουν προστεθεί πολλές νέες οδηγίες και κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) με τις οποίες η χώρα μας έχει εναρμονίσει την νομοθεσία της.

·         Να ονομάζουν τις μεθόδους και τις τεχνικές της αντιμετώπισης και διαχείρισης των κινδύνων ατυχημάτων κατά την εργασία.

·         Να προτείνουν λήψη μέτρων ελέγχου και ασφαλείας για τη μείωση της επικινδυνότητας στον εργασιακό χώρο.

·         Να αναγνωρίζουν τη σήμανση ασφαλείας.

·         Να χρησιμοποιούν σωστά τα ΜΑΠ (Μέσα Ατομικής Προστασίας).

−     Κανονισμός (EE) 2019/126 σχετικά με την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA https://eurlex.europa.eu/legal- content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32019R0126&from=EL

−     ΦΕΚ 3757 Β’ 2017 “Έγκριση Εθνικής Στρατηγικής για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία για τα έτη 2016-2020”

−     ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2016/425 σχετικά με τα Μέσα Ατομικής Προστασίας και την κατάργηση της οδηγίας 89/686 ΕΟΚ.

−     Νόμος 3850/10 (ΦΕΚ 84/Α΄) “Κώδικας νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων”.

−     Π.Δ. 17/18-1-96 (ΦΕΚ 11 Α’) “Μέτρα για τη βελτίωση της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων κατά την εργασία σε συμμόρφωση με τις οδηγίες 89/391/ΕΟΚ και 91/383/ΕΟΚ”.

−     Νόμος 1568/85 (ΦΕΚ 177/Α΄) “Υγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων” (νόμος πλαίσιο).

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−     Δοντάς Σ., Γεωργιάδου Ε., Βαγιόκας Ν. (2007) Σήμανση Ασφάλειας και υγείας.

−     Δρίβας Σ., Ζορμπά Κ., Κουκουλάκη Θ. (2000) Μεθοδολογικός οδηγός για την εκτίμηση και πρόληψη του επαγγελματικού κινδύνου.

−     Ευρωπαϊκή Ένωση (2016) Η υγεία και η ασφάλεια στην εργασία είναι κάτι που μας αφορά όλους Πρακτικές κατευθυντήριες γραμμές για τους εργοδότες, Λουξεμβούργο: Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής

Ένωσης.

−

−     Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (2001) Σήμανση Ασφάλειας και Υγείας στους χώρους Εργασίας, Αθήνα: Γενική Διεύθυνση Συνθηκών και Υγιεινής της Εργασίας http://www.eng.ucy.ac.cy/EFM/Safety/6.pdf

−     Πρόγραμμα Ρroteas (Σύστημα Διαχείρισης Υγιεινής Ασφάλειας &

Περιβάλλοντος) (ΥΑΠΕ). 2013. http://proteas-reach.gr/el

−     Ιστοσελίδα Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛΙΝΥΑΕ): https://www.elinyae.gr/arhiki

−     Ιστοσελίδα Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία: https://osha.europa.eu/el/about-eu-osha

−     Ιστοσελίδα Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Γενική Διεύθυνση Συνθηκών και Υγιεινής της Εργασίας: https://ypergasias.gov.gr/ergasiakesscheseis/ygeia-kai-asfaleia-stin- ergasia/

−     Διαδικτυακή πλατφόρμα η οποία παρέχει δυνατότητα δημιουργίας εργαλείων εκτίμησης κινδύνου ανά τομέα με το Διαδραστικό Εργαλείο Εκτίμησης Κινδύνου https://oiraproject.eu/el/what-oira

Ιστοσελίδα για τις Εκστρατείες «Ασφαλείς και Υγιείς Χώροι Εργασίας»

https://osha.europa.eu/el/healthy-workplaces-campaigns

Εβδομαδιαίο εύρος ωρών διδασκαλίας: 2

Σύνολο διδακτικών ωρών στο σχολικό έτος: 54 ώρες (27 εβδομάδες)

Ενδεικτικές ώρες: 4

•      Να αναγνωρίζουν τους παράγοντες ανάπτυξης του Αγροτικού Χώρου.

•      Να γνωρίζουν ποια είναι τα σημαντικότερα προϊόντα που παράγονται στην περιοχή όπου ζουν ειδικότερα, και στη χώρα γενικότερα.

•      Να λειτουργούν σε ομάδα.

Καταγραφή της παραγωγής σημαντικών γεωργικών προϊόντων της περιοχής, όπου ζουν οι μαθητές/τριες, και των προοπτικών ανάπτυξής της.

Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες (3-4 ατόμων) και κάθε μία αναλαμβάνει να ασχοληθεί με ένα προϊόν φυτικής παραγωγής και ένα ζωικής παραγωγής (τοπικά ή εθνικά). Ο/Η εκπαιδευτικός φροντίζει να επιλεγούν, στο σύνολο των ομάδων, φυτά από διάφορες κατηγορίες (δενδροκομικά, μεγάλης καλλιέργειας, κηπευτικά, ανθοκομικά – αρωματικά, κ.ά.) και για το προϊόν ζωικής παραγωγής από διάφορες ομάδες (αγελάδες, αιγοπρόβατα, πουλερικά, μέλισσες, σαλιγκάρια, χοίροι, αλιεύματα κ.ά.).

Για τα προϊόντα αυτά θα κληθούν να κάνουν μια έρευνα (σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο) σχετικά με:

•      την έκταση που καλλιεργούνται/εκτρέφονται,

•      τον αριθμό των ανθρώπων που απασχολούνται,

•      πού παράγονται (χωράφι, θερμοκήπιο, μελισσοκυψέλες, στάβλοι, αχυρώνες ή ελευθέρας βοσκής),

•      πού πωλούνται

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−«Στοιχεία Γεωπονίας και Αγροτικής Ανάπτυξης» (Καλδής Παν., Βιτωράτος Ανδρέας, Πολύδωρος Βασίλης, Κιούσης Γεώργιος, εκδόσεις

Διόφαντος). Κεφάλαια 1, 2

−https://www.statistics.gr/el/statistics/agr

−http://www.minagric.gr/index.php/el/the-ministry-2/statistikes-tekmhrioshs

−https://www.eea.europa.eu/

πηγές πληροφορίας που τους υποδεικνύει ο/η εκπαιδευτικός.

Ενδεικτικές ώρες: 6

Φυτά Μεγάλης Καλλιέργειας

o   Σιτηρά

o   Ψυχανθή

o   Βιομηχανικά Φυτά

Κηπευτικά / Ανθοκομικά – Αρωματικά / Δενδροκομικά

•      Να ονομάζουν το Υπόστρωμα Καλλιέργειας: έδαφος, τεχνητό υπόστρωμα (θερμοκήπιο), υδροπονία.

•      Να προσδιορίζουν τις φροντίδες που χρειάζεται μια καλλιέργεια:

o   Προετοιμασία εδάφους,

o   Άρδευση

o   Λίπανση

o   Φυτοπροστασία

o   Συγκομιδή

o   Αποθήκευση

•      Να αναφέρουν τρόπους πολλαπλασιασμού των φυτών.

•      Να αναγνωρίζουν τη σημασία και τις προϋποθέσεις εφαρμογής της Βιολογικής Γεωργίας.

Για το φυτικό είδος με το οποίο ασχολήθηκαν οι μαθητές/ριες, να εντοπίσουν και παρουσιάσουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά.

•      Ομάδα φυτών στην οποία ανήκει.

•      Πού καλλιεργείται συνήθως (αγρός, θερμοκήπια, κήποι, γλάστρες, εσωτερικά – οικίες, γραφεία, αίθρια – στο χώμα, σε τεχνητά υποστρώματα, σε νερό).

•      Τι φροντίδα χρειάζεται η συγκεκριμένη καλλιέργεια (καλλιεργητικές εργασίες που γνωρίζουν ή αναζητούν στο διαδίκτυο, να εξηγήσουν γιατί πραγματοποιούνται και ποιες είναι κοινές σε όλες τις ομάδες καλλιεργειών).

•      Με αφορμή τη χημική λίπανση και φυτοπροστασία να γίνει αναφορά και στη Βιολογική Γεωργία.

•      Μέσω φωτογραφικού υλικού για την καλλιέργεια με την οποία ασχολούνται, να γίνει συζήτηση μεταξύ των ομάδων για την ομοιότητα των προσβολών και των εχθρών και να γίνει αναφορά στον τρόπο αντιμετώπισης.

•      Να παρουσιάσουν τους τρόπους πολλαπλασιασμού του φυτού που επέλεξαν.

•      Προγραμματισμός επισκέψεων σε φυτώρια, θερμοκήπια, δενδρώνες και καλλιέργειες στον αγρό.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−«Στοιχεία Γεωπονίας και Αγροτικής Ανάπτυξης» – συγγραφείς:

Καλδής Παν., Βιτωράτος Ανδρέας, Πολύδωρος Βασίλης, Κιούσης Γεώργιος, εκδόσεις Διόφαντος). Παράγραφοι 4.4, 4.5, 4.6, 4.7, 4.8, 4.9, 4.10, 4.11, 4.12

−«Φυτική Παραγωγή» (Καραμάνος Ανδρέας, Αυγουλάς Χρήστος, Βυθοπούλου Ελένη) Κεφ. 10.

−«Ανθοκηπευτικές καλλιέργειες» (Πασσάμ Χάρολντ Κρίστοφερ, Κοσμάτου Αγγελική, Ακουμιανάκης Κων/νος, Μεγαλοκονόμος Ιωάννης) Κεφ. 6, 7, 8

−Μετασυλλεκτική μεταχείριση καρπών και λαχανικών (Πάσσαμ Χάρολντ- Κρίστοφερ, Τσαντίλη Ελένη, Χριστόπουλος Μιλτιάδης) https://repository.kallipos.gr/handle/11419/3336

−Ειδική γεωργία ΙΙ. ΕΑΡΙΝΑ ΣΙΤΗΡΑ-ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ-ΕΛΑΙΟΥΧΑ ΦΥΤΑ ΚΑΙ

ΕΑΡΙΝΑ ΖΙΖΑΝΙΑ, (Παπαστυλιανού Παπασωτηρίου Παναγιώτα

Θηρεσία, Μπιλάλης Δημήτριος, Τραυλός Ηλίας, Παπαθεοχάρη Αικατερίνη- Γιολάντα) https://repository.kallipos.gr/handle/11419/5153

−https://www.eea.europa.eu/

Ενδεικτικές ώρες: 6

•      Να περιγράφουν τις μορφές των ζωικών εκμεταλλεύσεων.

•      Να προσδιορίζουν τις φροντίδες που απαιτεί μια εκμετάλλευση Ζωικής Παραγωγής.

•      Σε ποιο κλάδο Ζωικής Παραγωγής ανήκει το προϊόν με το οποίο ασχολήθηκαν;

•      Ποια είναι η μορφή της εκμετάλλευσης;

•      Ποιες είναι οι φροντίδες τους; (διατροφή, υγιεινή, σταβλισμός, εξοπλισμός, ασθένειες)

Να παρουσιαστούν τα είδη ζώων/υδρόβιων οργανισμών/ εντόμων που εκτρέφονται και τα διαφορετικά προϊόντα που παράγουν. Εάν ο/η εκπαιδευτικός κρίνει απαραίτητο να γίνει αναφορά και σε σημαντικές φυλές (ενδεικτικά κάποιες τοπικές ή ανθεκτικές φυλές) ζώων.

Προγραμματισμός επισκέψεων σε μονάδες εκτροφής/ αναπαραγωγής.

−«Στοιχεία Γεωπονίας και Αγροτικής Ανάπτυξης» (Καλδής Παν., Βιτωράτος Ανδρέας, Πολύδωρος Βασίλης, Κιούσης Γεώργιος, εκδόσεις

Διόφαντος). Παράγραφοι 5.3, 5.4, 5.11, 5.12

−«Εισαγωγή στη Γεωργική Παραγωγή» (Ευθυμιάδης Παναγιώτης, Φεγγερός Κωνσταντίνος, Μπιλάλης Δημήτριος, Γιάννου Γεωργία) 2ο μέρος

−«Αλιευτική βιολογία και αλιεία» (Στεργίου Κωνσταντίνος, Τσίκληρας Αθανάσιος), https://repository.kallipos.gr/handle/11419/2685

−«Βιολογία και εκτροφή γαστεροπόδων» (Χατζηιωάννου Μαριάνθη, Στάικου Αλεξάνδρα) https://repository.kallipos.gr/handle/11419/5869

−«Υδατοκαλλιέργειες: ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ, ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ, ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ».

(Βουλτσιάδου Ελένη, Αμπατζόπουλος Θεόδωρος, Αντωνοπούλου Ευθυμία, Γκάνιας Κωνσταντίνος, Γκέλης Σπυρίδων, Στάικου Αλεξάνδρα, Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος) https://repository.kallipos.gr/handle/11419/5083

−http://www.minagric.gr/images/stories/docs/agrotis/saligariavatraxopodara

/ektrofi_saligkarion020115.pdf

−https://www.eea.europa.eu/

Ενδεικτικές ώρες: 6

•      Να αναφέρουν τις Τεχνολογίες μεταποίησης τροφίμων (Ζύμωση, Άλεση, κ.ά.) και τον στόχο τους.

Η παρουσίαση δύναται να περιλαμβάνει τα παρακάτω:

•      Τελική μορφή προϊόντος.

•      Διαδικασία Παραγωγής (συνοπτική παρουσίαση).

Όλες οι ομάδες μπορούν να ασχοληθούν με εργαστηριακές ασκήσεις που αφορούν στην παρασκευή ψωμιού, προζυμιού, γιαουρτιού, βρώσιμης ελιάς, τουρσιών, μαρμελάδας, κ.ά.

•      Προγραμματισμός επίσκεψης σε βιομηχανία τροφίμων.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−«Στοιχεία Γεωπονίας και Αγροτικής Ανάπτυξης» (Καλδής Παν., Βιτωράτος Ανδρέας, Πολύδωρος Βασίλης, Κιούσης Γεώργιος, εκδόσεις Διόφαντος) Παράγραφοι 7.2, 7.3

−«Εισαγωγή στην Τεχνολογία Τροφίμων» (Κατσαμποξάκης Κων/νος, Παπαναστασίου Δημήτριος, Κεχαγιάς Χρήστος, Χαϊκάλη Μαρία) Κεφάλαιο 3ο

−Προϊόντα Π.Ο.Π., Π.Γ.Ε., Ε.Π.Ι.Π., http://www.minagric.gr/index.php/el/for- farmer-2/2012-02-02-07-52-07

−http://www.minagric.gr/index.php/el/xrisimewplirofories-2/events/2824- mesogiakh-diatrofh

−https://www.eea.europa.eu/

Ενδεικτικές ώρες: 6

•      Να αναγνωρίζουν τα κυριότερα Δασοπονικά είδη φυτών.

•      Προγραμματισμός επίσκεψης σε δασαρχείο ή πρόσκληση ειδικού στο σχολείο για ενημέρωση των μαθητών σχετικά με τις εργασίες τους.

•      Χωρισμός μαθητών σε ομάδες εργασίας ανάλογα με τις εξής θεματικές:

o   Δασικά είδη (χλωρίδα)

o   Ασθένειες δασικών φυτικών ειδών

o   Πανίδα

o   Προστασία δάσους

•      Διοργάνωση εκδρομής σε δασικό χωριό, συμμετοχή σε δράσεις μέσα στο δάσος (αναγνώριση χλωρίδας, πανίδας, συλλογή μανιταριών).

•      Δημιουργία αφίσας με είδη ενδημικά, υπό εξαφάνιση, με οικονομική αξία κ.ά.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−«Εισαγωγή στη Γεωργική Παραγωγή» (Ευθυμιάδης Παναγιώτης, Φεγγερός Κωνσταντίνος, Μπιλάλης Δημήτριος, Γιάννου Γεωργία) 1ο μέρος Κεφάλαιο 11

−ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΞΥΛΟΥ Συγγραφείς: Βουλγαρίδης Ηλίας

https://repository.kallipos.gr/handle/11419/5261

−https://contentarchive.wwf.gr/sustainable-economy/forestry

−http://www.minagric.gr/index.php/el/for-farmer-2/agrotourism/dasika-xoria

−https://www.eea.europa.eu/

Ενδεικτικές ώρες: 6

•      Προγραμματισμός επισκέψεων σε κήπους ή πάρκα (κήποι Προεδρικού Μεγάρου ή κήποι Διομήδους ή Εθνικός Κήπος ή άλλο).

•      Φωτογραφίες περιοχών της πόλης τους ή γειτονικών πόλεων που χρειάζονται αισθητική αποκατάσταση με φυτοτεχνικές παρεμβάσεις.

•      Επισκέψεις σε φυτώρια ή σε τμήματα Πρασίνου τοπικών δήμων.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−«Εισαγωγή στη Γεωργική Παραγωγή» (Ευθυμιάδης Παναγιώτης, Φεγγερός Κωνσταντίνος, Μπιλάλης Δημήτριος, Γιάννου Γεωργία) 1ο μέρος, Παράγραφος 8.1.

−«Στοιχεία Αρχιτεκτονικής Τοπίου» (Ροΐδης Χάρης Σεκλιζιώτης Σταμάτης, Σκοτίδα Αικατερίνη.) ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1 και 2.

−http://www.diomedes-bg.uoa.gr/start.html

−https://www.uoa.gr/to_panepistimio/moyseia/botanikoi_kipoi/

−https://www.presidency.gr/proedriko-megaro/khpos/

−https://iflaeurope.eu/

−https://www.gardenconservancy.org/open-days

−https://www.eea.europa.eu/

Γεωργική Τεχνολογία, Εξοπλισμοί, Μηχανήματα (Γεωργία Ακριβείας, GIS)

•      Να κατανοήσουν τη διαφορά της Εκμηχάνισης της Γεωργίας από τη Γεωργία Ακριβείας.

1.  Αναφορά στην υποβάθμιση των Φυσικών Πόρων (εδαφών και νερών) από τη Γεωργική Πρακτική. Προβολή λύσης με την Τεχνολογία της Γεωργίας Ακριβείας – Ευφυούς Γεωργίας:

o   Αυτοματοποιημένη Άρδευση, για άρδευση και εφαρμογή λίπανσης.

o   Χρήση αισθητήρων εδάφους για την –πραγματοποίηση μετρήσεων για τον χρόνο ποσοτικό προσδιορισμό άρδευσης και λίπανσης.

o   Αισθητήρες και αυτοματισμοί σε θερμοκήπια και υδροπονικές καλλιέργειες.

2. Επίδειξη χρήσης drones για τη συλλογή θερμικών και οπτικών εικόνων για την καταμέτρηση των γεωργικών εγκαταστάσεων, την αναμενομένη απόδοση, την υγρασία του εδάφους τη χαρτογράφηση της αποστράγγισης.

Στην ενότητα αυτή προτείνεται να υπάρξει συνδιδασκαλία με συνάδελφο ΠΕ82, ΠΕ83, ΠΕ84, ΠΕ86

•      Να παρουσιάσουν παραδείγματα εκμηχάνισης της παραγωγής των Φυτικών και Ζωικών προϊόντων που παρουσίασαν στις εργασίες τους.

Πώς θα μπορούσε να συμβάλει η Γεωργία Ακριβείας στην παραγωγή των Φυτικών και Ζωικών προϊόντων της εργασίας τους;

•      Προγραμματισμός επίσκεψης σε οργανισμό που ασχολείται με τη Γεωργία Ακριβείας.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−«Στοιχεία Γεωπονίας και Αγροτικής Ανάπτυξης» – συγγραφείς: Καλδής Παν., Βιτωράτος Ανδρέας, Πολύδωρος Βασίλης, Κιούσης Γεώργιος, εκδόσεις Διόφαντος) Κεφάλαιο 8

−«Εισαγωγή στη Γεωργική Παραγωγή» (Ευθυμιάδης Παναγιώτης, Φεγγερός Κωνσταντίνος, Μπιλάλης Δημήτριος, Γιάννου Γεωργία) 3ο μέρος

−«Γεωργία ακριβείας. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ, ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ, ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ» (Φουντάς Σπυρίδων, Γέμτος Θεοφάνης) https://repository.kallipos.gr/handle/11419/2670

−«Μηχανήματα καλλιεργητικών φροντίδων» Γέμτος Θεοφάνης, Καβαλάρης Χρήστος. https://repository.kallipos.gr/handle/11419/1325

−«Εφαρμογές και προοπτική γεωργίας ακριβείας στην Ελλάδα”, Γέμτος Θ., Φουντάς Σ., Μαρκινός Α., Χατζηνίκος Α., Εργαστήριο Γεωργικής Μηχανολογίας, Τμήμα Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος, Σχολή Γεωτεχνικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

−«Γεωργία ακριβείας : το μελλοντικό σύστημα παραγωγής αγροτικών προϊόντων» των Δρ. Ελευθέριου Ευαγγέλου – εδαφολόγος και Δρ. Χρίστου Τσαντήλα – τακτικός ερευνητής, Ινστιτούτο Χαρτογράφησης και Ταξινόμησης Εδαφών Λάρισας

−https://www.bodossaki.gr/draseis-synergasias/me-etaireies/av-vasilopoylos- eyfyis-georgia/

−http://www.gaiapedia.gr/gaiapedia/index.php/%CE%95%CF%85%CF%86%CF

%85%CE%AE%CF%82_%CE%B3%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%B3%CE%AF%CE

%B1

−https://blogs.4all.e-me.edu.gr/hive-Aromatic-medicinal-plants-and- herbs/2019/03/07/%ce%b5%ce%bb%ce%bb%ce%b7%ce%bd%ce%b9%ce%ba

%ce%ae-startup-

%cf%83%cf%85%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%ac%cf%84%cf%89%ce%b d-%ce%b3%ce%b5%cf%89%cf%81%ce%b3%ce%af%ce%b1%cf%82-

%ce%b1%ce%ba%cf%81%ce%b9%ce%b2/

−https://www.eea.europa.eu/

•      Φυτικά / Ζωικά υπολείμματα

•      Να περιγράφουν διαδικασίες αξιοποίησης των Αποβλήτων/Υπολειμμάτων γεωργικής παραγωγής.

•      Παραγωγή Ενέργειας (τηλεθέρμανση)

•      Βιοκαύσιμα

•      Food waste

•      Κυκλική Οικονομία

Στη συνέχεια, οι μαθητές/τριες θα μπορούσαν να εμπλουτίσουν τις ομαδικές εργασίες για το Φυτικό και Ζωικό είδος που είχαν εξ αρχής επιλέξει με στοιχεία από τη διάλεξη της/του εκπαιδευτικού:

•      Ποια είναι το υπολείμματα της δικής τους καλλιέργειας ή εκτροφής;

•      Προσφέρονται για Κομποστοποίηση ή Βιοκαύσιμα;

•      Έχουν προτάσεις για μείωση του Food Waste και Ενίσχυση της Κυκλικής Οικονομίας;

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/communication-annex-farm- fork-green-deal_en.pdf

−https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_15_6203

−Water and agriculture: towards sustainable solutions — European Environment Agency (europa.eu)

−https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/communication-annex-eu- biodiversity-strategy-2030_en.pdf

−https://www.eea.europa.eu/

Α) να τους παρουσιάσει τη βασική Δομή ενός Επιχειρηματικού Σχεδίου,

•      Ατομική Γεωργική εκμετάλλευση,

•      Συλλογική Γεωργική Εκμετάλλευση,

•      Συντελεστές παραγωγής,

•      Συμβολαιακή γεωργία,

•      Συνεταιρισμοί, «Ομάδες παραγωγών», «Οργανώσεις παραγωγών»,

•      Επιχειρηματικό σχέδιο,

•      Διαχείριση κινδύνου και αβεβαιότητας,

•      Management, marketing και digital marketing αγροτικών προϊόντων,

•      Διαφήμιση, εμπόριο, ηλεκτρονικό εμπόριο,

•      Εφοδιαστική αλυσίδα γεωργικών προϊόντων,

•      Υλοποίηση σχεδίων βελτίωσης, αξιοποίηση χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων και επιδοτήσεων τομέα αγροδιατροφής,

•      Αγροτουρισμός,

Γ) να συζητήσουν για ειδικά ζητήματα Μάρκετινγκ αγροτικών προϊόντων.

Ενδεικτικές δράσεις

1)  Να προσκληθεί επιχειρηματίας του γεωργικού τομέα να παρουσιάσει στους μαθητές/τριες την επιχείρησή του ή να προγραμματιστεί επίσκεψη σε γεωργική επιχείρηση.

2)  Εμπορία Γεωργικών Προϊόντων. Μπορεί να οργανωθεί, σε συνεργασία με τοπικούς παραγωγούς ή φυτώρια της περιοχής, τον σύλλογο διδασκόντων και τον σύλλογο γονέων και κηδεμόνων, ένα παζάρι ανθοκομικών ή άλλων τοπικών φυτικών και ζωικών προϊόντων, με οργάνωση και προβολή μέσα από δράσεις των μαθητών/τριών.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−«Στοιχεία Γεωπονίας και Αγροτικής Ανάπτυξης» (Καλδής

Παν., Βιτωράτος Ανδρέας, Πολύδωρος Βασίλης, Κιούσης Γεώργιος., εκδόσεις Διόφαντος). Κεφάλαια 3, 10

−«ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΓΕΩΡΓΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ» (ΚΑΛΔΗΣ ΠΑΝ., ΝΑΝΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΣΠΑΘΗΣ ΠΑΥΛΟΣ, ΤΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΠΕΡ., ΤΣΙΜΠΟΥΚΑΣ ΚΩΝ., εκδόσεις

Διόφαντος)

−«Αγροτική Επιχειρηματικότητα – Marketing Αγροτικών Προϊόντων» (Γεώργιος Σπαής, Εκδόσεις Γενικής Γραμματείας Δια Βίου Μάθησης (2013)

Ενδεικτικές ώρες: 4

•      Να κατονομάζουν τις προβλεπόμενες διατάξεις ασφαλούς χρήσης εργαλείων, μηχανολογικού εξοπλισμού, υλικών και μέσων στον χώρο εργασίας.

•      Να κατηγοριοποιούν πιθανές αιτίες επαγγελματικού κινδύνου στον χώρο εργασίας και να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα για την αποφυγή τους.

•      Διατάξεων των Κανονισμών υγείας και ασφάλειας στον χώρο εργασίας.

•      Διατάξεων ασφαλούς χρήσης εργαλείων, μηχανολογικού εξοπλισμού, υλικών και μέσων στον χώρο εργασίας.

Κατά την επίσκεψη σε χώρο εργασίας (φυτώριο, θερμοκήπιο, αγρό, κατάστημα με φυτοπροστατευτικά προϊόντα, κ.ά.) να γίνει συζήτηση για μέτρα ασφαλείας.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−https://www.elinyae.gr/ekdoseis/biblia/dimosia-ygeia-kai-fytoprostateytika- proionta

•      αναζήτηση ανά ομάδες μαθητών πληροφοριών από διάφορες πηγές σχετικά με την έννοια της ενέργειας (ιδιαίτερα της ηλεκτρικής) και τη σημασία της επάρκειάς της για τον ανθρώπινο πολιτισμό και δραστηριότητες,

•      παρουσίαση διατάξεων παραγωγής βασικών και νέων μορφών ενέργειας,

•      παρουσίαση διατάξεων μετατροπής μεταξύ διαφόρων μορφών ενέργειας με έμφαση σε μετατροπές που καταλήγουν στην ηλεκτρική ενέργεια,

•      παρουσίαση για τους Φυσικούς πόρους και τις ενεργειακές πηγές,

Εβδομαδιαίο εύρος ωρών διδασκαλίας: 2

•      Να περιγράφουν τους βασικούς τρόπους μετατροπής μιας μορφής ενέργειας σε άλλη.

•      Να κατανοούν βασικές έννοιες που αφορούν την εξόρυξη ορυκτών καυσίμων όπως το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, ο άνθρακας, κ.λπ.

•      Να περιγράφουν συνοπτικά την αλυσίδα παραγωγής ενέργειας από μη ανανεώσιμες πηγές (πετρέλαιο, άνθρακας, φυσικό αέριο).

•      Να κατανοήσουν βασικές έννοιες που αφορούν τη χρήση εναλλακτικών μορφών ενέργειας, καθώς και τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα που παρουσιάζει η χρήση τους αντί των ορυκτών.

•      Να κατανοεί τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της χρήσης της πυρηνικής ενέργειας.

•      αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με τα προβλήματα που προκαλεί η χρήση μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας,

•      μελέτες περίπτωσης της Ελλάδας και άλλων χωρών που διαθέτουν συγκριτικό πλεονέκτημα ως προς τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας

– σύγκριση με λιγνίτη,

•      αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας και επιχειρηματολογία για την προοπτική χρήσης της στην Ελλάδα.

Ενδεικτική βιβλιογραφία

−ΕΝΕΡΓΕΙΑ – Πηγές – Εφαρμογές – Εναλλακτικές λύσεις –

Howard Bud Smith – Μετάφραση Ίδρυμα Ευγενίδου- 1996 – ISBN: 960-337- 013-4 –https://www.eef.edu.gr/media/2719/e_l00009.pdf

−Δομική φυσική και αρχές περιβαλλοντικού σχεδιασμού κτιρίων – Κωδικός βιβλίου στον Εύδοξο 59303541– ISBN: 978-960-603-072-7 – Ενότητες 1.4 –

3.7. Συγγραφέας: Παπαμανώλης Νικόλαος https://repository.kallipos.gr/pdfviewer/web/viewer.html?file=/bitstream/11 419/5407/4/00_papamanolis_master_document-KOY.pdf

−Βιοτεχνολογική παραγωγή βιοκαυσίμων – Κεφάλαιο 1, 2, 7, 8, 10, 12.

Κωδικός βιβλίου στον Εύδοξο 320103 – ISBN: 978-960-603-224-0. Συγγραφείς: Χριστακόπουλος Παύλος – Τόπακας, Ευάγγελος. https://repository.kallipos.gr/pdfviewer/web/viewer.html?file=/bitstream/11 419/1721/1/Biotechnological%20production%20of%20biofuels%20pdf%20no

%20video.pdf

−Κανονική γεωθερμία – αρχές σχεδιασμού γεωθερμικών συστημάτων και εφαρμογές – Κεφάλαια 1, 8. Κωδικός βιβλίου στον Εύδοξο 320348

– ISBN: 978-960-603-270-7 Συγγραφείς: Βραχόπουλος Μιχάλης, Κούκου

−Τα σχετικά εγχειρίδια των Τομέων Μηχανολογίας και Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής και Αυτοματισμού των ΕΠΑ.Λ.

Ενδεικτικές ώρες: 6

•      Να αναφέρουν και να εκτιμούν τους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν το οικονομικό μέρος ενός ενεργειακού συστήματος.

•      Να περιγράφουν συνοπτικά τους μηχανισμούς παραγωγής, μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας.

•      Να εξοικειωθούν με έννοιες όπως ηλεκτρικές μηχανές και ηλεκτρονικά ισχύος, υψηλές τάσεις, ηλεκτρικά κυκλώματα, κ.λπ.

•      Να κατανοούν τις έννοιες της ηλεκτρικής εγκατάστασης, των αυτοματισμών και των ευφυών ενεργειακών δικτύων.

•      εισήγηση – περιγραφή των μερών και της λειτουργίας ενεργειακών συστημάτων,

•      απλοποιημένος υπολογισμός κόστους – οφέλους και σύγκριση μεταξύ διαφόρων ενεργειακών συστημάτων,

•      επίδειξη ηλεκτρικών μηχανών και εγκαταστάσεων,

•      εκπαιδευτικές επισκέψεις σε χώρους / εγκαταστάσεις παραγωγής /

αποθήκευσης και διανομής ενέργειας,

•      επίδειξη τρόπου λειτουργίας φωτοβολταϊκού, ανεμογεννήτριας ή επίσκεψη σε σχετικούς χώρους,

•      επίσκεψη σε χώρους παραγωγής ενέργειας από βιομάζα.

•      Αναφορά στην αρχή λειτουργίας και πεδία εφαρμογής των συστημάτων διαχείρισης μεγάλων κτιρίων (B.M.S. Building Management System)

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−ΕΝΕΡΓΕΙΑ – Πηγές – Εφαρμογές – Εναλλακτικές λύσεις – Howard Bud Smith – Μετάφραση Ίδρυμα Ευγενίδου- 1996 – ISBN: 960-337-013-4 – https://www.eef.edu.gr/media/2719/e_l00009.pdf

−Σύγχρονα συστήματα μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας – Κεφάλαιο 1, Κωδικός βιβλίου στον Εύδοξο 320144 – ISBN: 978-960-603-038- 3, Συγγραφέας: Γεωργιλάκης Παύλος

−Κανονική γεωθερμία – αρχές σχεδιασμού γεωθερμικών συστημάτων και εφαρμογές – Κεφάλαια 1, 8, Κωδικός βιβλίου στον Εύδοξο 320348

– ISBN: 978-960-603-270-7, Συγγραφείς: Βραχόπουλος Μιχάλης, Κούκου Μαρία, Καρύτσας Κωνσταντίνος https://repository.kallipos.gr/pdfviewer/web/viewer.html?file=/bitstream/11 419/4773/2/00_master_document.pdf

− Σχολικό βιβλίο: Συστήματα Ελέγχου και Ασφάλειας (ΜΑΓΚΑΝΙΑΡΗ ΜΑΡΙΑ)

−Τα σχετικά εγχειρίδια των Τομέων Μηχανολογίας και Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής και Αυτοματισμού των ΕΠΑ.Λ.

Ενδεικτικές ώρες: 4

•      Να αναφέρουν διατάξεις και αυτοματισμούς που χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση της ενεργειακής διαχείρισης.

•      Να ενεργούν με βάση τις αρχές εξοικονόμησης ενέργειας και σεβασμού προς το περιβάλλον.

•      Ενεργειακή επιθεώρηση και καταγραφή / παρακολούθηση ενεργειακών καταναλώσεων του σχολείου από ομάδες μαθητών.

•      Εκπαιδευτική επίσκεψη σε κτίρια ή εγκαταστάσεων όπου εφαρμόζονται τεχνολογίες και αυτοματισμοί για τη μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

−ΕΝΕΡΓΕΙΑ – Πηγές – Εφαρμογές – Εναλλακτικές λύσεις – Howard Bud Smith – Μετάφραση Ίδρυμα Ευγενίδου- 1996 – ISBN: 960-337-013-4 – https://www.eef.edu.gr/media/2719/e_l00009.pdf

−Δομική φυσική και αρχές περιβαλλοντικού σχεδιασμού κτιρίων – Κωδικός βιβλίου στον Εύδοξο 59303541– ISBN: 978-960-603-072-7 – Ενότητες 1.4 –

3.7 Συγγραφέας: Παπαμανώλης Νικόλαος https://repository.kallipos.gr/pdfviewer/web/viewer.html?file=/bitstream/11 419/5407/4/00_papamanolis_master_document-KOY.pdf

960-546-107-2 Συγγραφέας: Μαλεβίτη Εύα – Εκδόσεις: Πεδίο (Βιβλίο Εμπορίου)

Ενδεικτικές ώρες: 6

•      ανάθεση εργασίας σε ομάδες για τον εντοπισμό περιοχών παραγωγής μεταφορών, περιοχών έλξης μεταφορών, κόμβων, ζωνών και τομέων στον παγκόσμιο χάρτη,

έννοιες της μεταφοράς.

•      Να διακρίνουν τα είδη των μεταφορών και να τις αξιολογούν με βάση τα χαρακτηριστικά τους.

•      αναζήτηση πληροφοριών και οπτικοακουστικού υλικού σχετικά με τις θαλάσσιες, χερσαίες και αεροπορικές μεταφορές,

αγωγών ως μεταφορικά μέσα.

•      Να περιγράφουν τις βασικές υποδομές των μέσων μεταφοράς (οδικές, σιδηροδρομικές, ποτάμιες, θαλάσσιες, αεροπορικές).

•      ανάθεση εργασίας σε ομάδες για τον εντοπισμό των βασικών οδικών αρτηριών, των πλωτών ποταμών, των σιδηροδρομικών συνδέσεων, των θαλασσίων και αεροπορικών οδών και των αγωγών στον παγκόσμιο χάρτη,

προϊόντων με διαφορετικά μεταφορικά μέσα (χωρίς υπολογισμούς) –

Προσομοίωση λήψης απόφασης από μεταφορική επιχείρηση,

παράγοντες διαμόρφωσης του μεταφορικού κόστους όσον αφορά το προϊόν και την αγορά.

7.8.3 – 7.8.4 – 7.8.5) – 7.9 (7.9.1 – 7.9.2)

−ΕΝΕΡΓΕΙΑ – Πηγές – Εφαρμογές – Εναλλακτικές λύσεις – Howard Bud Smith – Μετάφραση Ίδρυμα Ευγενίδου- 1996 – ISBN: 960-337-013-4 – Κεφάλαιο 5 https://www.eef.edu.gr/media/2719/e_l00009.pdf

−ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ – SUSSMAN JOSEPH. Εκδόσεις

Σταμούλης – Κωδικός Πολιτείας: 3930-0425 – (Βιβλίο Εμπορίου).

−Τα σχετικά εγχειρίδια του Τομέα Ναυτικών Επαγγελμάτων των ΕΠΑ.Λ.

Ενδεικτικές ώρες: 8

•      Να αναφέρουν και να αναγνωρίζουν στον χάρτη τις βασικές έννοιες της ξηράς και της θάλασσας, όπως τα είδη των ακτών, τα νησιά, τα ακρωτήρια, ο αιγιαλός, ο κόλπος, ο ύφαλος, ο σκόπελος, η υφαλοκρηπίδα, κ.λπ.

•      Να αναφέρουν και να τοποθετούν στον χάρτη τις κυριότερες διώρυγες και στενά του πλανήτη, καθώς και να κατανοήσουν την οικονομική σημασία τους.

•      Να αναφέρουν και να τοποθετούν στον χάρτη τα κυριότερα λιμάνια

•      εναλλαγή φύλλων εργασίας για τον εντοπισμό των Ηπείρων, Ωκεανών και Θαλασσών στον χάρτη,

•      εντοπισμός ενδεικτικών περιοχών και επίδειξη οπτικού υλικού με τα διάφορα είδη ακτών (φιόρδ, δαλματικού τύπου, κ.λπ.) και εντοπισμός των κυριότερων νησιών (π.χ. Μαδαγασκάρη, Σουμάτρα, κ.λπ.) στο χάρτη,

•      εντοπισμός και αναγνώριση ακρωτηρίων (Good Hope, Horn, Guardafui,

κ.λπ.) κόλπων Βισκαικός, Βεγγάλης), κ.λπ., στον χάρτη,

•      εντοπισμός και αναγνώριση διωρύγων (Σουέζ, Παναμά, κ.λπ.), στενών (Σούνδης, Γιβραλτάρ, κ.λπ.), στον χάρτη,

•      εντοπισμός και αναγνώριση βασικών λιμένων, στον χάρτη,

•      μελέτες περίπτωσης με αριθμημένες διαδρομές στον παγκόσμιο χάρτη όπου οι μαθητές/τριες αντιστοιχούν θάλασσες, νησιά, ακρωτήρια, κόλπους, κ.λπ. από τα οποία διέρχονται,

•      Να κατανοούν την άμεση σχέση και τον αντίκτυπο της ναυτιλιακής βιομηχανίας με το θαλάσσιο περιβάλλον (ατυχηματική και λειτουργική ρύπανση).

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Ναυτιλιακές Γνώσεις, Εκδόσεις ΙΤΥΕ Διόφαντος. Συγγραφείς: Δ. Μυλωνόπουλος, Α. Αλεξόπουλος και Π. Μυλωνοπούλου – Μοίρα, Κεφάλαιο 1 – Ενότητες 1.6 – 1.7, Κεφάλαιο 3, Κεφάλαιο 5 – Ενότητες 5.2 – 5.3,

Κεφάλαιο 7 – Ενότητες 7.1 – 7.2 – 7.3 – 7.4 – 7.5 – 7.6 – 7.7 – 7.8 – 7.9 – 7.10

– 7.11

2.5, Κεφάλαιο 3 – Ενότητες 3.1 – 3.2 – 3.3 – 3.4 – 3.5 – 3.6 – 3.7 – 3.8 – 3.9,

Κεφάλαιο 6 – Ενότητα 6.1, Κεφάλαιο 7 – Ενότητες 7.1 – 7.2 – 7.3 – 7.4

http://hdl.handle.net/11419/5478

Ενδεικτικές ώρες: 4

•      Να έχουν τη δυνατότητα να σχεδιάσουν μία Εφοδιαστική Αλυσίδα συνδυάζοντας πολλαπλά μέσα μεταφοράς.

•      Να κατανοούν τις βασικές αρχές διαχείρισης αποθεμάτων και προμηθειών.

•      Να αντιλαμβάνονται τη σημασία της πληροφορικής και των

•      εκπαιδευτική επίσκεψη σε επιχείρηση Logistics/ διαχείρισης πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων (Container) / εμπορευματικό κέντρο, κ.ο.κ.,

•      παρουσίαση λογισμικού διαχείρισης εμπορευματοκιβωτίων σε κέντρο διανομής (hub) / υπολογισμού φόρτωσης και ευστάθειας πλοίου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, κ.λπ.,

•      αναζήτηση πληροφοριών από ομάδες μαθητών σχετικά με πλήρως αυτοματοποιημένα λιμάνια στον τομέα της διαχείρισης εμπορευματοκιβωτίων (π.χ. Europort – Rotterdam),

•      παρουσίαση λογισμικού – συστήματος παρακολούθησης εμπορευμάτων κατά τη μεταφορά / φορτοεκφόρτωση, κ.λπ.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Εφοδιαστική Αλυσίδα, Logistics και Εξυπηρέτηση Πελατών, Κωδικός στον Εύδοξο: 59303573 – ISBN: 978-960-603-486-2 – Κεφάλαια 1 – 4 – 5 – 6 – 7 –

8. Συγγραφέας: Μαλινδρέτος Γεώργιος https://repository.kallipos.gr/pdfviewer/web/viewer.html?file=/bitstream/11 419/5391/1/15119-Malindretos%28whole%29.pdf

−Τα σχετικά εγχειρίδια των Τομέων Διοίκησης και Οικονομίας και Ναυτιλιακών Επαγγελμάτων των ΕΠΑ.Λ.

(Πομποί – Δέκτες επικοινωνιών, Κινητή τηλεπικοινωνία και 5G, Ίντερνετ κ.α.)

Ενδεικτικές ώρες: 6

•      Να κατανοούν την έννοια και τα χαρακτηριστικά των γραμμών μεταφοράς (σήματος, δεδομένων κ.λπ.).

•      Να αντιλαμβάνονται τις διαφορές μεταξύ αναλογικής και ψηφιακής μετάδοσης.

•      Να διαχωρίζουν με βάση τα χαρακτηριστικά τον πομπό και τον δέκτη καθώς και τα είδη επικοινωνιών (μονόδρομη, αμφίδρομη, κ.λπ.).

•      Εισήγηση σχετικά με τις βασικές έννοιες των Επικοινωνιών και παρουσίαση σχετικών applets.

•      Επίσκεψη σε τηλεπικοινωνιακό σταθμό / γέφυρα πλοίου και επίδειξη πομπών, δεκτών και μονόδρομης / αμφίδρομης ασύρματης επικοινωνίας.

•      Χωρισμός μαθητών σε ομάδες και συγκέντρωση πληροφοριών σχετικά με τις σύγχρονες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών.

•      Χρήση διαδικτυακών επικοινωνιών στο εργαστήριο πληροφορικής.

•      Επίδειξη χρήσης συστήματος GPS, με επεξήγηση των λειτουργιών και δυνατοτήτων (επίσκεψη σε πλοίο ή άλλο μέσο που χρησιμοποιεί δορυφορικές επικοινωνίες).

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών & επικοινωνιών – Κωδικός στον Εύδοξο: 320347 – ISBN: 978-960-603-364-3 – Κεφάλαια 1 – 3 – 4 – 5 – 9.

•      Να εξοικειωθούν με τις βασικές έννοιες των επικοινωνιών του Διαδικτύου (πολυμεσικές εφαρμογές, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, κ.λπ.).

−Επικοινωνίες και Δίκτυα, 1ος Κύκλος, Α’ τάξη ΤΕΕ, (Ματακιάς Σωτήρης, Τσιγγόπουλος Ανδρέας, Αμδίτης Άγγελος)

−«Συλλογή , μεταφορά και έλεγχος δεδομένων» (θεωρία) των Κ. Γιαννακόπουλου, Ε. Ζυγούρη, Δ. Τσελέ

−Τα σχετικά εγχειρίδια των Τομέων Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής και Αυτοματισμού, Πληροφορικής και Ναυτιλιακών Επαγγελμάτων των ΕΠΑ.Λ.

•      Εισήγηση και περιγραφή δορυφορικού / συμβατικού Συστήματος Επικοινωνίας.

ώρες: 2

συμβατικού (επίγειου) συστήματος επικοινωνιών.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

Συγγραφείς: Δρόσος Δημήτριος, Βουγιούκας

Δημοσθένης, Καλλίγερος Εμμανουήλ, Κοκολάκης Σπυρίδων, Σκιάνης Χαράλαμπος https://repository.kallipos.gr/pdfviewer/web/viewer.html?file=/bitstream/11 419/4582/5/00_master_document.pdf

−Δορυφορικές επικοινωνίες – Κωδικός στον Εύδοξο: 320149 – ISBN: 978-960- 603-284-4. Συγγραφέας Βουγιούκας Δημοσθένης https://repository.kallipos.gr/pdfviewer/web/viewer.html?file=/bitstream/11 419/2712/5/00_master_document.pdf

−Τα σχετικά εγχειρίδια των Τομέων Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής και Αυτοματισμού, Πληροφορικής και Ναυτιλιακών Επαγγελμάτων των ΕΠΑ.Λ.

Ενδεικτικές ώρες: 2

•      Να αναφέρουν τα εργαλεία που μπορεί να αποτελούν ένα ενοποιημένο σύστημα Επικοινωνιών.

•      Εισήγηση σχετικά με τη βασική ορολογία και τα χαρακτηριστικά των εργαλείων που αποτελούν ένα σύστημα Ενοποιημένων Επικοινωνιών.

•      Εξοικείωση των μαθητών με λογισμικό Ενοποιημένων Επικοινωνιών.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−Επικοινωνίες υπολογιστών και δεδομένων – William Stallings –

Εκδόσεις Τζιόλα – ISBN-13: 9789604183296 – 2011 – (Βιβλίο Εμπορίου)

– Προϊόντα και υπηρεσίες Πληροφορικής

(Στοιχεία του κλάδου οικονο- μικής δραστηριότητας Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών καθώς και

•      Να γνωρίζουν την έννοια της Πώλησης.

•      Να αναγνωρίζουν τα Στάδια του Κύκλου Ζωής ενός Προϊόντος.

•      Να αναγνωρίζουν τους τύπους Υπολογιστών, Tablet και κινητών που είναι διαθέσιμα στην αγορά.

•      Οι μαθητές/τριες εμπλέκονται σε μαθησιακές δραστηριότητες που προωθούν τη διερεύνηση, τη συνεργασία και τη δημιουργικότητα με στόχο την επίτευξη των επιμέρους μαθησιακών στόχων. Προτείνεται να ακολουθηθεί η προσέγγιση project βάσει δικτυογραφικής αναζήτησης, βιβλιογραφικής μελέτης, συνέντευξης με ειδικούς του χώρου, κατηγοριοποίησης και παρουσίασης των επιμέρους θεματικών ενοτήτων σε επίπεδο ομάδας και τέλος, παρουσίασης στην ολομέλεια.

•      Ενδεικτικά κάθε ομάδα, με τη μέθοδο project, μπορεί να επικεντρωθεί σε ένα διαφορετικό τύπο προϊόντος (επί παραδείγματι σε σταθερό υπολογιστή (PC), φορητό υπολογιστή (Laptop), ταμπλέτα (Tablet), έξυπνο Τηλέφωνο (Smart Phone) και να συνθέσει ένα ολοκληρωμένο έργο.

Ενδεικτικές ώρες: 2

•      Να αναγνωρίζουν διαφορές μεταξύ προϊόντων.

•      Να αναγνωρίζουν διαφορές μεταξύ υπηρεσιών.

−Λεβαντής Οδ., Μακρυπόδης Δ., Μιχαηλίδης Β., Τεχνικά Θέματα Πωλήσεων & Προδιαγραφές Υλικού και Λογισμικού, Β’ ΕΠΑΛ, ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΩΝ «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ», [Ενδεικτικά προτείνονται τα Κεφάλαια 1, και τα εισαγωγικά στοιχεία και συνοπτική παρουσίαση των 2, 3, 4] http://ebooks.edu.gr/ebooks/d/8547/4574/24-0557_Technika-Themata- Poliseon-kai-Prodiagrafes-Ylikou-Logismikou_B-EPAL_Vivlio-Mathiti.pdf

Θ., Μάγκλαρης, Β., Τρούλος, Κ., Καλογεράς, Δ., Τσιαβός, Π., Κανέλλος, Ν., Μερεκούλιας, Β., 2016. Κοινωνία της πληροφορίας και οικονομία της γνώσης. [ηλεκτρ. βιβλ.] Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών

Βιβλιοθηκών. Διαθέσιμο στο: http://hdl.handle.net/11419/6206 [Προτείνεται το Κεφάλαιο 1: Οι ΤΠΕ ως μια ιστορική τεχνολογική αλλαγή -Σημασία για την Παραγωγικότητα και Οικονομική Ανάπτυξη]

Ενδεικτικές ώρες: 6

Δημιουργία εικονικής Ναυτιλιακής Επιχείρησης όπου οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και μελετούν μία ή περισσότερες περιπτώσεις μεταφοράς φορτίου, καλύπτοντας τους ακόλουθους άξονες:

•      Να κατανοούν τις βασικές και να διακρίνουν τις κρίσιμες λειτουργίες που επιτελούνται στον χώρο μιας επιχείρησης Ενέργειας / Μεταφορών / Επικοινωνιών με εστίαση στη Ναυτιλιακή Επιχείρηση.

•      Να είναι σε θέση να εντοπίζουν παράγοντες που επηρεάζουν το κόστος, τα έσοδα και την κερδοφορία των επιχειρήσεων.

•      Να αποκτούν κοινωνικές δεξιότητες, όπως κουλτούρα ομαδικής εργασίας, καινοτομίας, κριτικής ικανότητας, επίλυσης προβλημάτων, ηγεσίας και διοίκησης.

•      Εκτίμηση των τηλεπικοινωνιακών αναγκών και χρήσεων εξοπλισμού κατά τη διάρκεια του ταξιδιού (δορυφορικές, επίγειες, διαδικτυακές, κ.λπ.) ανάλογα με την απόσταση ή τις συνθήκες (επικοινωνία με επιχείρηση, ναυλωτές, λιμενικές αρχές, ρυμουλκά, καταστάσεις ανάγκης όπως ανεύρεση ναυαγών, κ.λπ.).

•      Υπολογισμός κόστους μεταφοράς (καύσιμα, λιπαντικά, εφόδια, μισθοδοσία, λιμενικά τέλη, υπηρεσίες ρυμούλκησης – πλοήγησης, κ.ο.κ).

•      Με δεδομένη την κατανάλωση του πλοίου, των στοιχείων του ταξιδιού και κατάλληλη διαδικτυακή έρευνα, να γίνει εκτίμηση του συνολικού αντίκτυπου της Ναυτιλίας στην παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας.

•      Επέκταση του ταξιδιού από επιλεχθέν σημείο παραγωγής και κατανάλωσης με κατάλληλη επιλογή μεταφορικών μέσων (πολυμεσική μεταφορά).

•      Επισκέψεις σε επιχειρήσεις / οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στον χώρο της Ενέργειας, των Μεταφορών και των Επικοινωνιών

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία:

−ΕΝΕΡΓΕΙΑ – Πηγές – Εφαρμογές – Εναλλακτικές λύσεις – Κεφάλαιο 15. Howard Bud Smith – Μετάφραση Ίδρυμα Ευγενίδου- 1996 – ISBN: 960-337- 013-4 –https://www.eef.edu.gr/media/2719/e_l00009.pdf

−“Πράσινη Επιχειρηματικότητα” – Χρηστάκης Μιχάλης – 2013 – Εκδόσεις Γενικής Γραμματείας Δια Βίου Μάθησης https://www.openbook.gr/prasini- epixeirimatikotita/

−Οικονομική Εκμετάλλευση Πλοίου – ISBN: 978-960-337-080-2. Συγγραφείς: Ευάγγελος Σαμπράκος, Ιωάννης Γιαννόπουλος – Ίδρυμα Ευγενίδου. https://www.eef.edu.gr/media/2537/e_j00084.pdf

0118 – ISBN 139789603901518 – Εκδόσεις Interbooks – 2005 – (Βιβλίο Εμπορίου). Συγγραφείς: Κορρές Άλκης, Θανόπουλος Γιάννης

(Χώροι παραγωγής, συγκέντρωσης και διανομής ενέργειας, Πλοία και λοιπά Μέσα Μεταφοράς, σταθμοί τηλεπικοινωνιών, κ.λπ.)

Ενδεικτικές ώρες: 4

•      Να κατανοούν τους βασικούς κανόνες υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους εργασίας που αφορούν την παραγωγή, συγκέντρωση και διανομή της ενέργειας (ατμοηλεκτρικοί / υδροηλεκτρικοί σταθμοί, φυσικό αέριο, κέντρα διανομής ενέργειας, κ.λπ.), στα διάφορα μέσα μεταφοράς (οδική μεταφορά με φορτηγό αυτοκίνητο, σιδηροδρομική μεταφορά, ασφάλεια εντός του πλοίου και του αεροπλάνου), καθώς και κατά την εργασία σε σταθμούς / κέντρα επικοινωνιών (χρήση πομπών,

•      Κατά την επίσκεψη σε χώρο εργασίας (ενδεικτικά: υποσταθμοί ΔΕΗ, θερμοηλεκτρικό / ατμοηλεκτρικό εργοστάσιο, κέντρο logistics, πλοίο, σιδηρόδρομος, κέντρο τηλεπικοινωνιών, κ.λπ.) να γίνει συζήτηση για τους πιθανούς κινδύνους, τα μέτρα ασφαλείας και προστασίας των εργαζόμενων καθώς και τον ατομικό εξοπλισμό που θα πρέπει να χρησιμοποιείται.

•      Μελέτες περίπτωσης (π.χ. οδικά / σιδηροδρομικά / αεροπορικά / ναυτικά ατυχήματα, πυρκαγιές / εκρήξεις σε χώρους παραγωγής / διανομής ενέργειας, κ.λπ.).

•      Άσκηση εντοπισμού κινδύνων στο χώρο του σχολείου ή άλλων προσβάσιμων χώρων.

•      Ιεράρχηση κινδύνων σε επαγγέλματα που σχετίζονται με την Ενέργεια, τις Μεταφορές και τις Επικοινωνίες.

•      Εκπαιδευτική επίσκεψη στο ΕΛΙΝΥΑΕ (Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας) ή πρόσκληση εκπροσώπων στη σχολική μονάδα για να ενημερώσουν τους μαθητές για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των επαγγελματικών κινδύνων.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία

•      Να γνωρίζουν τις βασικές αρχές για την ασφαλή χρήση μηχανημάτων και εξοπλισμού, ηλεκτρονικών συσκευών υψηλής τάσης, ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων / ακτινοβολίας, διατάξεων υψηλής θερμότητας, κ.λπ. και να ερμηνεύουν ορθά τη σήμανση ασφαλείας.

•      Να κατανοούν τους μηχανισμούς που μπορεί να οδηγήσουν σε πυρκαγιά, ηλεκτροπληξία, τραυματισμό, δηλητηρίαση (όλοι οι χώροι), διαρροή καυσίμων (πλοία), ατύχημα κατά τη μεταφορά (όλα τα μέσα), κ.λπ.

•      Να γνωρίζουν τα μέσα αποτροπής και αντιμετώπισης των διαφόρων κινδύνων ή καταστάσεων ανάγκης στους χώρους εργασίας της Ενέργειας, των Μεταφορών και των Επικοινωνιών.

•      Να χρησιμοποιούν κατάλληλα τα ΜΑΠ.

−ΕΛΙΝΥΑΕ – Μελέτη εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου στον κλάδο προϊόντων διύλισης πετρελαίου – 978-960-6818-13-4 https://www.elinyae.gr/sites/default/files/2019- 07/petrelaia.1434618250906.pdf

−ΕΛΙΝΥΑΕ – Υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων στον τομέα μεταφοράς και δδδδιαδιανομής Φυσικού Αερίου – 978-960-6818-15-8 https://www.elinyae.gr/sites/default/files/2019- 07/Fysiko%20aerio.1232622863156.pdf

ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ

−ΕΛΙΝΥΑΕ – Εκτίμηση και πρόληψη του επαγγελματικού κινδύνου στις Λιμενικές Υπηρεσίες – 978-960-6818-09-7 https://www.elinyae.gr/sites/default/files/2019- 07/limania.1232621321031.pdf

−ΕΛΙΝΥΑΕ – Υγεία και ασφάλεια σε εργασίες φορτοεκφόρτωσης σε λιμάνια – 978-960-διανομής Φυσικού Αερίου -978-960-6818-15-8 https://www.elinyae.gr/sites/default/files/2019- 07/Fysiko%20aerio.1232622863156.pdf

ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ

−ΕΛΙΝΥΑΕ – Εκτίμηση και πρόληψη του επαγγελματικού κινδύνου στις Λιμενικές Υπηρεσίες – 978-960-6818-09-7 https://www.elinyae.gr/sites/default/files/2019- 07/limania.1232621321031.pdf

−ΕΛΙΝΥΑΕ – Υγεία και ασφάλεια σε εργασίες φορτοεκφόρτωσης σε

λιμάνια – 978-960-7678-58-4 https://www.elinyae.gr/sites/default/files/2019- 07/Limania_site.1175163243838.pdf

−ΕΛΙΝΥΑΕ – Εκτίμηση και πρόληψη των επαγγελματικών κινδύνων στις ταχυδρομικές υπηρεσίες – 978-960-6818-02-8 https://www.elinyae.gr/sites/default/files/2019-07/ELTA.1222255917484.pdf

−ΕΛΙΝΥΑΕ – Μεταφορές επικίνδυνων εμπορευμάτων – 978-960-7678-73-7 https://www.elinyae.gr/sites/default/files/2019- 07/MetafEpikEmpor%20NEW%20TELIKO.1191574141582.pdf

−ΕΛΙΝΥΑΕ – Εισαγωγή στην ασφαλή φόρτωση και μεταφορά φορτίων – 960- 7678-53-2 https://www.elinyae.gr/sites/default/files/2019- 07/Asfali_fortosi.1147777798864.pdf

−Ίδρυμα Ευγενίδου – Πρόληψη ατυχημάτων επί του πλοίου «εν πλω» και «εν όρμω» – 978-960-337-118-2

https://www.eef.edu.gr/media/2590/e_k00015.pdf

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ

−ΕΛΙΝΥΑΕ – Εκτίμηση και πρόληψη του επαγγελματικού κινδύνου στις τηλεπικοινωνίες – Τηλεφωνικά κέντρα – 978-960-6818-07-3 https://www.elinyae.gr/sites/default/files/2019- 07/THELEF_KENTRA.1226668292046.PDF

−ΕΛΙΝΥΑΕ – Υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων σε εργασίες συντήρησης κεραιών κινητής τηλεφωνίας – 978-960-7678-57-7 https://www.elinyae.gr/sites/default/files/2019- 07/Keraies_site.1175163043769.pdf

−ΕΛΙΝΥΑΕ – Κίνδυνοι Πυρκαγιάς – Εκρήξεων Μέτρα Προστασίας – 978-960- 6818-11-0 https://www.elinyae.gr/sites/default/files/2019- 07/Purkagia.1232542719390.pdf

−Πρόγραμμα Ρroteas (Σύστημα Διαχείρισης Υγιεινής Ασφάλειας &

Περιβάλλοντος) (ΥΑΠΕ). 2013. http://proteas-reach.gr/el

−Ιστοσελίδα Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛΙΝΥΑΕ): http://www.elinyae.gr

−Ιστοσελίδα Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία: https://osha.europa.eu/el/about-eu-osha

−Ιστοσελίδα Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Γενική Διεύθυνση Συνθηκών και Υγιεινής της

Εργασίας: https://ypergasias.gov.gr/ergasiakes-scheseis/ygeia-kai-asfaleia- stin-ergasia/

−Διαδικτυακή πλατφόρμα η οποία παρέχει δυνατότητα δημιουργίας εργαλείων εκτίμησης κινδύνου ανά τομέα με το Διαδραστικό Εργαλείο Εκτίμησης Κινδύνου https://oiraproject.eu/el/what-oira

−Ιστοσελίδα για τις Εκστρατείες «Ασφαλείς και Υγιείς Χώροι Εργασίας» https://osha.europa.eu/el/healthy-workplaces-campaigns